روش هاي «تاريخ نگاري ادبي» نزد نويسندگان معاصر عرب

Methods used by contemporary Arab writers in writing the history of Contemporary Arab literature

نويسندگان معاصر عرب، در نگارش تاريخ ادبيات عربي، از همه روش‌هاي تاريخ‌نگاري ادبي بهره جسته اند، اين روش‌ها، با همه اشتراكات خود، در موضوعاتي مانند دسته بندي مراحل تاريخ ادبيات عربي، روش شناساندن نويسندگان و شاعران، بررسي انواع شعر و نثر و تحليل مضامين و درونمايه هاي شعري، متفاوت از يكديگرند و هر كدام بر ديگري از امتيازاتي برخوردار است. در اين نوشتار، با توصيف كتاب‌هاي تاريخ ادبيات عربي كه در دو سده گذشته از سوي نويسندگان عرب، تدوين شده است، به روشهاي آنان در بازگويي تاريخ ادب عربي اشاره گرديده و ويژگي و امتياز هر كتاب مورد بررسي قرار گرفته است. به نظر مي‌رسد كه برخي از تاريخ ادبيات نويسان معاصر عرب، از روش‌هاي خاورشناسان در تدوين تاريخ ادبيات عربي، بيش از ديگران بهره جسته اند و برخي ديگر، روش نويسندگان سنتي عرب را پيش روي خويش قرار داده اند و دسته اي ديگر ضمن پيروي از خاورشناسان، كوشش نمودند تا كاستيهاي آثار ايشان را در كتاب‌هاي خويش جبران كنند.

To write the history of Arab literature, contemporary Arab writers have used different methods. These methods differ from each other and each one has some advantages over the other methods, although there are some commonalities between them in classifying different stages of Arab literature, the manner of introducing poets and writers, reviewing different types of poem and prose, and interpreting semantic aspects of poems. In this paper, the books written by Arab authors and the methods used by these authors in the past two centuries have been reviewed and the strengths of each book have been refered to. It seems that some of the contemporary Arab writers have tended to use the methods of orientalists in writng the history of Arab litrature and some of them have used the traditional methods. Following the methods of orientalists, another group of writers have tried to amend the deficiencies of these methods.