تاثير شيوه‌هاي كاشت مكانيزه و مقادير مختلف بذر بر سبز شدن، استقرار و عملكرد كلزا

Effect of planting techniques and seed rates on rapeseed emergence, plant establishment and grain yield

جهت بررسي تاثير شيوه هاي كاشت مكانيزه و مقادير مختلف بذر بر سبز شدن، استقرار و عملكرد كلزا، آزمايشي مزرعه‌اي در سال زراعي 84-1383 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زنجان واقع در شهرستان زنجان انجام شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا گرديد. دو بذركار مكانيكي و نيوماتيك استفاده شد. بذرها با سه مقدار 5/5، 7 و 5/8 كيلوگرم در هكتار و با دو روش مسطح و روي پشته‌ كاشته شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه اثر ماشين كاشت بر درصد سبزشدن معني دار بود (01/0 = ? ) و بذركار مكانيكي داراي درصد سبز شدن بالاتري نسبت به بذركار نيوماتيك بود. بذركار مكانيكي با مقدار بذر 5/8 كيلوگرم در هكتار، درصد سبز بالاتري نسبت به ساير تيمارها نشان داد(01/0=?). يكنواختي عمق كاشت بذركار مكانيكي بطور معني‌داري بيشتر از بذركار نيوماتيكي بود (01/0= ?). در مقايسه دو كارنده، بذركار نيوماتيك، استقرار بعد از زمستان گذراني بالاتري را نسبت به بذركار مكانيكي تامين نمود (05/0= ?). بذركار مكانيكي با روش كاشت مسطح، كمترين استقرار بعد از زمستان‌گذراني را داشت (01/0= ?). بيشترين عملكرد دانه با استفاده از بذركار نيوماتيك و روش كاشت مسطح و مقدار بذر 5/8 كيلوگرم در هكتار حاصل شد. اما اين اختلاف عملكرد معني‌دار نبود.

A field experiment was conducted during 2004 in research field of Zanjan university in Zanjan province. The main goal was determining the effect of planting techniques and seed rates on rapeseed emergence, plant establishment and grain yield. A factorial experiment in the form of randomized complete block design was applied with four replications. A pneumatic and a common mechanical planter were used. Seeds were sown on flat and raised-bed with three levels of 5.5, 7 and 8.5 kg seed per hectare. Results showed that the planting machine had significant effect on seedling emergence (P?0.01) and mechanical planter had higher seedling emergence than pneumatic planter. Mechanical planter with the amount of 8.5 kg/ha seed had higher seedling emergence (P?0.01) than others. Proper seed depth of mechanical planter was significantly greater (P?0.01) than pneumatic planter. Pneumatic planter had higher post-winter plant establishment in comparison with mechanical planter (P?0.05). Mechanical planter with flat planting method had minimum post-winter plant establishment (P?0.01). Grain per hectar was higher by using pneumatic planter with flat planting method when 8.5 kg/ha seed was applied at sowing. It was not significant.