نقش فاعلي يا قابلي پيامبر (ص) در نزول قرآن

The Role of the Prophet as the Agent or Receiver

برخي از روشنفكران كه نگاه برون‌ديني دارند و به وحي از منظر غيرقرآني نگريسته‌اند، با پيش كشيدن مباحث تجربه ديني، در خصوص وحي، به نقشي فاعلي براي پيامبر قايل شده‌اند. بر اين اساس خداوند صرفاً قابليّتي را به پيامبر يا اشخاص ديگر اعطا كرده است و آنها مي‏توانند به واسطه‌ آن استعداد و قابليّت خاص خويش، الفاظي را از ناحيه‌ خودشان و نيز تحت تاثير فرهنگ عصر خويش بيان نمايند و همين الفاظ آنها، كتب مقدس را تشكيل مي‏دهد. اين نوشتار كوشيده است با تكيه بر آيات قرآن و قراين و شواهد درون ديني، با بازخواني نقش پيامبر اسلام (ص) در نزول قرآن، ادعاي ياد شده را نقد نموده و بر اين نظر تاكيد نمايد كه پيامبر در نزول قرآن نقش قابلي داشته است، نه فاعلي. قرآن محصول تجربه ديني پيامبر و كلام نبوي نيست. بلكه قرآن عين كلام خدا است يعني قرآن الفاظ مستقيم خداوند مي‌باشد و پيامبر (ص) اين الفاظ را از خداوند دريافت ‏مي‌كرده است.

Some intellectual thinkers who have non-religious viewpoint and study revelation from a non-Quranic perspective, bring up the subject of religious experience and claim an agent role for the Prophet in the act of revelation. For them, God has merely granted a capability to the Prophet or other people and via this special gift and ability, they can utter words by themselves and under the influence of their own contemporary culture and these very words make up the Holy Book. The present paper attempts to criticize this claim based on Quranic verses as well as religion evidence and proof and also through a re-reading of the role of the Holy Prophet (PBUH) in the revelation of the Qurʹan. We argue that the Prophet, in the revelation of the Qurʹan, had the role of a receiver and not that of an agent. The Qurʹan is not the result of the religious experience of the Prophet and is not his words; rather, it is the very word of God; that is to say, the Qurʹan is directly sent from God and the Prophet was merely the receiver of these words.