تحليل لجستيك اثر سازه گامه شيردهي بر احتمال وقوع اختلال متابوليكي كاهش چربي شير در گاوهاي هلشتاين ايران

Logistic analysis of lactation stage influence on probability of milk fat depression in Iranian Holstein cows

به منظور بررسي اثر سازه گامه شيردهي بر احتمال وقوع اختلال متابوليكي كاهش چربي شير، از تعداد 938047 ركورد روز آزمون متعلق به 108077 راس گاو شكم اول هلشتاين ايران متعلق به 427 گله كه طي سال هاي 1374 تا 1388 زايش داشتند، استفاده گرديد. بر مبناي مقدار انحراف نسبت درصد چربي به درصد پروتيين براي هر ركورد روز آزمون از ميانگين اين نسبت براي كل دوره شيردهي و نقطه آستانه اي 12/0-، متغير وابسته به صورت دوتايي (كد صفر براي عدم وقوع و كد يك براي وقوع اختلال متابوليكي كاهش چربي شير) تعريف شد. داده ها توسط يك مدل مختلط خطي تعميم يافته لجستيك و با كمك رويه GLIMMIX نرم افزار آماري SAS آناليز شد. در مدل مزبور، اثرات ثابت گامه شيردهي، فصل توليد، نوع اسپرم تلقيح شده بر روي مادر گاو، سن نخستين زايش، گله، نوع گاو (زينه يا اصيل)، سال زايش و اثر تصادفي پدر حيوان قرار داده شد. ميانگين احتمال وقوع كاهش چربي شير از ابتدا (1989/0) تا اواسط دوره شيردهي (3192/0) روندي صعودي و سپس روند رو به كاهش نشان داد. بزرگترين نسبت احتمال وقوع كاهش چربي شير در ماه پنجم شيردهي نسبت به ماه دهم شيردهي (313/1) بود. با توجه به نتايج حاصل از تحقيق حاضر نتيجه گيري مي شود كه توجه به وضعيت تغذيه گاوها در آن بخش از دوره شيردهي كه احتمال وقوع افت چربي شير در آنها بالا است، به دليل جلوگيري از ضرر و زيان ناشي از تغييرات شديد توليد، از اهميت اقتصادي برخوردار است.

To evaluate the effect of lactation stage on milk fat depression (MFD) a total of 938,047 test day records belonging to 108,077 first parity Iranian Holstein cows calving between 1995 and 2009 and distributed in 427 herds were used. Bassed on fat% to protein% ratio for each test day record, and the threshold point of -0.12, dependent variable was defined (codes 0 and 1 for the non- incidence and incidence of MFD, respectively). The data were analysed with a logistic generalized linear mixed model using GLIMMIX procedure of SAS software. In the model, fixed effects of stage of lactation, production season, sperm type used for dam insemination, age at first calving, animal type (grade or pure Holstein) and calving year, as well as random effect of sire were included. Mean probability of MFD increased from the beginning (0.1989) towards the middle (0.3192) of the lactation and afterwards it decreased. The maximum odds ratio (1.313) was obtained for MFD at the fifth month of lactation as compared to the last lactation month. With respect to the results, it could be therefore concluded that more economic return may be obtained through paying more attention to the nutrition regime of dairy cows.