استخراج پارامترهاي هندسي عوارض صفحه‌اي ساختاري جهت مدل‌سازي فضايي با استفاده از تصاوير با قدرت تفكيك بالا

Extracting Structural Planar Parameters for Spatial Geological Modeling Using High Resolution Satellite Images (Cartosat1)

به منظور شناسايي ساخت هاي زمين شناسي مناسب براي اكتشافات نفتي و معدني؛ تهيه مدلي سه بعدي از ساختارهاي زمين شناسي الزامي است. اين مدل سه بعدي دركي از خصوصيات هندسي ساختار مورد بررسي را فراهم مي آورد. جهت ايجاد اين مدل؛ داده هاي زمين شناسي سطحي وتصوير ماهواره ايي بر روي مدل رقومي زمين انداخته شده و از يك سري داده هاي سطحي جهت مقيد كردن مدل سه بعدي استفاده مي شود. تاكنون به منظور توليد داده هاي سطحي كه شامل پارامترهاي مقدار شيب و امتداد است زمين شناسان در طي اندازه گيري هاي صحرايي كه معمولا در امتداد پيمايش هاي مشخصي صورت مي پذيرد، داده هاي مورد نياز را با استفاده از وسايل و ابزارهاي مربوطه گردآوري مي نمايند. اما به دست آوردن داده هاي سطحي به وسيله كارهاي زميني بسيار هزينه بر، طاقت فرسا و زمان بر مي باشد. علاوه بر آن در نقاط دور و غير قابل دسترس امكان به دست آوردن اين داده ها وجود ندارد. براي رفع اين مشكلات؛ تكنيك هاي سنجش از دور به عنوان ابزاري موثر جهت تعيين اين داده ها مي تواند استفاده شود. در اين مقاله از تصاويرcartosat1 وضرايب رشنال كمك گرفته و داده هاي سطحي كه شامل مقدار زاويه شيب وامتداد مي باشد، محاسبه شده اند. مهمترين مزيت اين روش عدم نياز به نقطه كنترل زميني مي باشد. لذا در روش پيشنهادي نيازي به انجام مشاهدات و اندازه گيري هاي زميني نمي باشد. به منظور ارزيابي روش پيشنهادي؛ نتايج حاصله از اين مطالعه با داده هاي زمين شناسي اندازه گيري شده بطور مستقيم در سرزمين (موجود روي نقشه هاي زمين شناسي)؛ در دو منطقه كمربند زاگرس و كوه هاي البرز مقايسه مي شود. نتايج آزمون و مقايسه انجام شده؛ نشان دهنده دقتي كمتر از چنددرجه است كه حتي اين اختلاف را مي توان با در نظر گرفتن روش برداشت مستقيم در زمين شناسي و كلي(برازش به صورت صفحه اي) در سنجش از دور توجيه كرد. نكته جالب توجه آنكه زمين شناسان در پي روش هاي كلي(برازش به صورت صفحه اي) جهت تعيين اين داده ها هستند.

To discover a suitable geological structure for Petroleum exploration, development of three-dimensional 3D modeling of the structure, are required. The 3D visualization provides a comprehensive picture of geometric characteristics of the geological structure. Such model is generally made by integration of surface geological data and satellite images which are draped on digital terrain models of a specific area. Up to now, these surface data including dip and strike of structural planar features would be measured and collected during field observations in the study area. Generally, the fieldworks are exhausting and consume more time and money as well. Moreover, some locations are not accessible to collect required data of the geological structure. To solve these problems, the remote sensing techniques e.g. GPS/ INS/ STAR TRACKER besides satellite cameras provide powerful, quick and inexpensive tools for collecting the required surface geological data. Here, we use cartosat1 (IRIS P5-streoalongtrack) satellite images with rational coefficient for determining the surface data, strike and dip. The most advantages of the method are that there is no need to apply any ground control points for providing surface data. Therefore, it is no required to arrange any field observation plan. To evaluate the study results, we test the suggested method using previous geological measurement published on the geological maps for two different areas, located in the Zagros range and the Albourz Mountains. The results indicate the accuracy in a range of few degrees for dip and strike measured by the suggested method compared to the direct geological measurements. These differences may be due to local solution in geological maps and global solution in our method and good point is that geologist needs global solution.