جايگاه اصل اعتبار امر قضاوت شده در حقوق بين الملل

The Principle of Res Judicata In International Law

نظام حقوقي هر جامعه اي اعم از ملي و بين المللي ايجاب مي نمايد فرايند حل اختلاف فيمابين اصحاب دعوي در مقطعي از زمان خاتمه يابد و پاياني بر آن متصور باشد. احترام به راي دادگاه بين المللي و جلوگيري از احكام متناقض با نظم عمومي بين المللي ارتباط پيدا مي كند. با ازدياد دادگاههاي بين المللي و محاكم و كميسيونهاي داوري، امكان تعارض صلاحيت دادگاهها و صدور احكام متفاوت و بعضاً متعارض در عرصه جامعه بين المللي افزايش يافته است. چنين وضعيتي اختلافات بين المللي را به جاي فيصله نهايي، بيشتر دامن خواهد زد كه بي گمان وضعيتي مطلوب نخواهد بود و چه بسا برخي اختلافات بين المللي پا برجا يا گسترش يافته مبدل به تهديد عليه صلح و امنيت بين المللي گردند. اصل اعتبار امر قضاوت شده كه دستاورد ارزشمند آيين دادرسي مدني و كيفري نظامهاي حقوقي ملي اعم از نوشته و عرفي است در شرايط كنوني تزايد و تكثر ساز و كارهاي قضايي، شبه قضايي و داوري بين المللي مي تواند تمهيد مناسبي در خدمت دادرسي بين المللي و به منظور نيل به ثبات حقوقي و در نتيجه استحكام صلح و آرامش در عرصه روابط بين المللي باشد. در مقاله حاضر نتيجه گيري خواهد شد كه اصل اعتبار امر قضاوت شده در دادرسي و داوري بين المللي به خوبي شناخته شده و در دعاوي متعدد مورد استناد قرار گرفته است. اين واقعيت تا حد قابل توجهي مي تواند دغدغه موجود در خصوص پديده ازدياد محاكم بين المللي و صدور احكام متعارض را مرتفع نمايد.

The legal system of any given society, whether national or international, requires that legal disputes between the parties must be finally concluded and settled. Abiding by judgments made by international courts and prevention of contradictory judgments are related to international public order. Variety of international courts, arbitration tribunals and commissions increases the possibility of conflict of jurisdiction and issue of different and sometimes conflicting judgments at the international level. Such a situation, instead of final settlement of disputes will widen and intensify the international disputes and therefore is not desirable considering the fact that certain unsolved and outstanding international disputes may threaten international peace and security. The principle of Res Judicata is one of the valuable principles of civil and criminal procedure of national legal systems. Today increase and plurality of judicial and quasi-judicial international arbitration mechanisms may serve as appropriate arrangements in international proceedings and to attain legal stability and reinforcement of peace and security in international arena. The present article will conclude that the principle of res judicata is well-recognized in international proceedings and arbitration and relied upon in numerous disputes. This reality may effectively decrease the existing concern regarding increase of international courts and issue of conflicting judgments.