خاستگاه سخن از نگاه مولوي به همراه برخي ملاحظات تطبيقي در حوزه ي ادبيات خداشناسي

The Origin of Speech from Rumi’s View

اين گفتار با عنوان «خاستگاه سخن از نگاه مولوي» با مقدمه اي در موضوع غيبي و وحياني بودن خاستگاه سخن و اصالت كلام نفسي يا كلام الله بر پايه‌ي اصول و مباني كلام اشعري و با تاكيد بر ارزش و اعتبار ويژه‌ي سخن و جايگاه موجودات به عنوان كلمات خداوند در قلمرو هستي‌شناسي مولوي آغاز مي شود و جايگاه ساحت ازلي و ابدي الهي را به عنوان سرچشمه‌ي اصيل و راستين و خالق و مالك سخن، همچنين گوينده و شنونده‌ي حقيقي سخن كه سرانجام سخن بدان بازمي گردد، مي‌نماياند. ماهيت نسبت كلمه‌ي خلّاقه‌ي (كن) با ساير مراتب هستي و پيوند ناگسستني و ذاتي آفرينش با كلمه و رابطه‌ي زبان و هستي از مسايل مطرح در اين بخش است. در ادامه با تفصيل بيشتر به اين پرسش بنيادين كه چگونه در قلمرو الوهيت، كلام نفسي كه به عالم غيب، جهان حقيقت و معني و به عبارتي به بالاترين ‌تراز وجودي تعلق دارد، در جهان آفرينش و عالم شهادت عيان و آشكار مي گردد، مي پردازد. بدين ترتيب در دو فصل جداگانه موقعيت هستي شناسانه‌ي سخن و پيوند، ارتباط و نسبت كلام الله يا كلام نفسي و ازلي خداوند با: 1. اَلست و ميثاق ازلي 2. انسان كامل مورد بررسي قرار مي گيرد.

This article, "entitled “The Origin of Speech from Mawlana’s [Rumi’s] View," starts with an introduction about the invisibility and revelational character of the origin of speech and the genuineness of the speech of God. It is based on Ash ʹrite theology and it emphasizes the special values and reliability of speech and place of beings as God’s words in Mawlana’s ontology. It indicates God’s eternity and everlasting place as a noble and right origin for speech and also shows that He is the creator and the owner of speech and also the teller (narrator) and the listener of speech to whom speech finally returns. The nature of the relation of Godʹs Word (Kon) with the other levels of existence, the permanent and inherent connection with the Word and the relation between language and existence are discussed in this article. The article continues with a response to this question: How are the revelational words which belong to the world of the unseen, the world of reality and spirituality is revealed in the world of creation and sense? Therefore, the ontological situation of speech, language and relation and the connection between the Word of God with (1) the eternal covenant (alast) and (2) the perfect man has been discussed.