سنگ نگاري، ژيوشيمي و كاني زايي سرب در منطقه هزارآباد (آشتيان)

Petrography, Geochemistry and Mineralization of Pb in Hezarabad Area (Ashtian)

كانسار سرب هزارآباد در 5 كيلومتري جنوب خاوري شهرستان آشتيان در استان مركزي قرارگرفته است و از نظرتقسيمات زمين ساختي ايران، در كمربند ماگمايي اروميه- دختر قرارگرفته است. واحدهاي سنگي موجود در منطقه شامل آهك پلاژيك ليتيك توف سبز، ليتيك توف خاكستري روشن تا متمايل به سبز همراه سنگ آهك ماسه‌اي، مارن قرمز تا سبز كم‌ رنگ، كنگلومرا سنگ آهك، كريستال ليتيك توف خاكستري تيره، گدازه‌هاي آندزيتي و مارن سبز، گل‌سنگ، شيل و سنگ آهك مي‌باشد. سنگ ميزبان كاني سازي توف ها و آندزيت هاي ايوسن هستند. مشاهدات صحرايي و سنگ نگاري و كانه شناسي نشانه داد كه كانه زايي در منطقه غالباً از نوع پركننده شكستگي ها وفضاهاي خالي است. علاوه بر آن، كانه زايي گاهي به صورت برش و افشان در متن سنگ نيز ديده مي شود كه گسترش كمتري دارند. كانه زايي در محدوده كانسار در امتداد گسل ها صورت گرفته است به طوري كه چهار رگه كانه دار با روند خاوري- باختري را مي توان مشخص كرد. گسل هاي كنترل كننده كانه زايي خود به وسيله گسل هايي با روند شمال شرقي- جنوب غربي كه در امتداد آبراهه ها وجود دارند جابجا شده اند. به لحاظ كاني شناسي، كانه اصلي منطقه گالن، سروزيت و اسفالريت است كه در محل گسل ها با باريت قابل مشاهده است. در اين پژوهش علاوه بر مطالعات صحرايي، پتروگرافي، به منظور مطالعات ژيوشيميايي 40 نمونه سنگي از محل رگه ها، ترانشه ها و تونل حفاري و سنگ ميزبان برداشت شد. اين نمونه ها به روشICP-MS براي عناصري مثل Pb, Zn, Ag, As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni تجزيه شدند. پردازش داده هاي ژيوشيميايي آنومالي قوي براي Pb, Zn و آنومالي قابل توجه براي عناصر Cu, Ag, As, Mo نشان مي دهد. براساس نتايج تجزيه ها متوسط غلظت Pb حدود 34525 ppm متوسط غلظت Zn حدود 6108 ppm مي باشد. مقادير ناهنجاري Mo نيز در بعضي از نمونه‌ها بالا است و بيشينه مقدار آن در يكي از نمونه‌ها تا 1182 گرم در تن است. نمودارهاي همبستگي نشان مي دهد كه بين عناصر Pb و Ag و عناصر Ag و As همبستگي قوي وجود دارد كه نشان دهنده آن است كه گالن كاني ميزبان اين عناصر مي باشد.

Hezarabad area is located 5 km at south east of Ashtian, Markazi Province. Structurally, the area is located in the Urmia-Dokhtar magmatic belt of Iran. The basement rocks of the area are pelagic limestone, lithic tuffs, and limestone to sandy limestone, marl, conglomerate, andesite lava and shale. Andesitic and tuff are the main host rock of mineralization. The mineralization mostly is vein types in four trends which follow NE-SW trend of local faults. The mineralization can be seen also as disseminated, breccia to fills fractures and pore-spaces types. The most important ore minerals are galena, cerosite and sphalerite. The galena is associated mostly barite in local faults. The second important mineral is sphalerite which can be seen mostly in tunnels. 40 samples were analyzed by Inductive Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS) for Pb, Zn, Ag, As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni. The data processing indicates high anomaly for Zn and Pb and relatively anomaly for Cu, Ag, As, Mo. The average value of Pb is 34525 ppm and average value of Zn is 6108 ppm. The Mo content is reach up to 1182 ppm. According to correlation diagrams, there is a high correlation between Pb and Ag and also Ag and As. It shows that the galena is the main host of these elements.