ارزيابي نقش زمين ساخت در ريخت شناسي مخروط افكنه هاي واقع در حاشيه تاقديس دنه خشك

Evaluating the effect of tectonic on morphology of alluvial fans around Danekhoshk Anticline

در پيرامون تاقديس در حال فراخاست دنه خشك در جنوب شهر سرپل ذهاب در استان كرمانشاه و در زون زاگرس چين خورده، مخروط افكنه هاي زيادي تشكيل شده است كه از نظر ريخت شناسي تفاوت هاي زيادي دارند. هدف اين پژوهش بررسي ويژگي هاي ريخت سنجي مخروط افكنه ها مانند مساحت (FA)، شيب توپوگرافي (SF)، طول قاعده (BF)، نسبت عرض به طول (W/L)، شعاع (R) و زاويه رفت و روب (SA) مخروط ها و ارتباط آنها با شيب ساختاري پهلوي تاقديس (DAL)، مساحت حوضه ها (BA) و شيب توپوگرافي حوضه ها (SB) مي باشد. بر اساس شيب ساختاري پهلوي تاقديس، منطقه مورد مطالعه به 8 زون تقسيم شد و ميانگين پارامترهاي مذكور در هر زون به دست آمد. نتيجه اين پژوهش نشان مي دهد كه با افزايش شيب ساختاري پهلوي تاقديس(DAL)، مقدار پارامترهاي SA، R ، W/L ، BF ، SF و FA نيز افزايش مي يابد. با اين وجود، ضريب همبستگي بين شيب پهلوي تاقديس و دو پارامتر SA و BF نسبت به ديگر پارامترها بيشتر است. بين شيب توپوگرافي حوضه ها (SB) و تمامي پارامترهاي SA، R ، W/L ، BF ، SF و FA رابطه مستقيمي با ضريب همبستگي پايين (زير 60 درصد) وجود دارد. بررسي داده ها نشان مي دهد كه مساحت حوضه ها (BA) تاثير زيادي بر پارامترهاي SA، R ، W/L ، BF و FA ندارند. بين مساحت حوضه ها و شيب مخروط افكنه ها (SF) رابطه معكوس با ضريب همبستگي 78 درصد ديده مي شود. به طور كلي نتيجه اين تحقيق نشان مي دهد كه مورفولوژي مخروط ها بويژه زاويه رفت و روب و طول قاعده مخروط ها كاملا متاثر از وضعيت تكتونيكي تاقديس دنه خشك مي باشد.

There are many alluvial fans with different morphology formed around uplifting Danekhoshk anticline south of the city of Sarpole Zahab in Kermanshah Province in the Zagros Folded Belt. The purpose of this research is to evaluate the morphometric characteristics of alluvial fans such as area (FA), topographic slope (SF), length of fan base (BF), width/length ratio (W/L), fan radius (R), and sweep angle (SA), and their relationships with structural dip of anticline limb (DAL), basin area (AB) and basin topographic slope (BS). Danekhoshk anticline was subdivided into 8 tectonic zones based on dip of strata on limbs. Then, mean of mentioned parameters were calculated in each zone. Result of this study reveals that rate of SA, R, W/L, BF, SF and FA increases as dip of anticline limb increases. Nonetheless, correlation coefficient between dip of strata on limbs and SA as well as BF is higher than other parameters. There is positive relation between topographic slope of basins (SB) and all parameters of SA, R, W/L, BF, SF and FA with low correlation coefficient (less than 60%). Data analysis represents that basin area (BA) doesn’t have considerable effect on SA, R, W/L, BF and FA parameters. There is a negative relation between basin area and slope of fan (SF) with a correlation coefficient of 78%. Overall, this research shows morphology of alluvial fans specially sweep angle and length of fan base are entirely affected by tectonic setting of Danekhosh Anticline.