ارايه مدلي مفهومي براي ياددهي ـ يادگيري از دور در آموزش عالي

فرايند آموزش عالي در هر جامعه‌اي از اهميت زيادي برخوردار است. دانشگاه‌هاي عصر حاضر با يك دگرگوني عمده مواجه هستند. كمبود بودجه، افزايش شمار دانشجو، تغيير جمعيت دانشجويي، نياز‌هاي آموزشي متنوع و جديد اجتماع، به تغييرات سازماني نياز دارد؛ تغييراتي كه با نيازهاي جديد هماهنگ باشد. با آموزش از دور، امكان «يادگيري بدون محدوديت زماني و مكاني» متناسب با نيازهاي دانشجو فراهم مي‌شود. اين پژوهش با هدف ارايه مدل مفهومي ياددهي ـ يادگيري از دور در آموزش عالي صورت گرفته است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد درك قابليت‌هاي فناوري و نظريه‌هاي يادگيري به ويژه نظريه سازه‌گرايي و همين‌طور نظريه استقلال و تعامل در آموزش از دور، عوامل اثرگذار در طراحي يادگيري از دور اثربخش در آموزش عالي است. در اين مدل راهبردهاي ياددهي ـ يادگيري فعال فردي و گروهي و بازخورد به‌موقع، با كمك فناوري اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و هشت نوع تعامل، با توجه به مباني نظري و رسالت دانشگاه‌هاي حاضر طراحي شده است. از ديگر مواردي كه اين مدل بر آن تاكيد دارد، ارزشيابي آغازين، تكويني و تكميلي است. در محيط يادگيري از دور اثربخش، ارزشيابي بايد بخشي از فرايند يادگيري تلقي شود و بازخورد حاصل از آن براي بهبود يادگيري به كار رود. براي اعتبار بخشيِ ويژگي‌هاي تعيين‌شده، از نظرات صاحب‌نظران آموزش از دور در دانشگاه‌هاي پيام نور، شيراز، علم و صنعت و اميركبير استفاده شده كه درصد بالايي از نمونه آماري ويژگي‌هاي مذكور را تاييد كرده‌اند

T he process of higher education is highly significant in any society. Nowadays, universities have undergone a major transformation. Lack of budget, an increase in the number of university students, a change in the student population, up-to-date and various educational needs of each society require fundamental changes that are coordinated with the new needs. The present research aims at presenting a conceptual model for effective learning in higher education. Findings of this research show that an understanding of the technological capabilities and learning theories (especially constructive theory, independent learning theory and communicative and interaction theory) in distance learning is an efficient factor in the planning of effective distance learning in higher education. Considering the theoretical foundations of the present research, in the effective distance learning model, the learner is situated at the center of the learning environment. For this purpose, the learner needs to be ready for successful learning and the teacher has to be ready to design the teaching- learning activities when they initially enter the environment. In the present model, group and individual active teaching- learning approach, timely feedback using IT and eight types of interactions were designed with respect to theoretical foundations and current university missions. From among the issues emphasized in this model, one can refer to the Initial, Formative and Summative evaluations. In an effective distance learning environment, evaluation should be part of the learning process and the feedback resulting from it should be used to improve learning. For validating the specified features, the opinions of distance learning experts in Payamenoor, Shiraz, Science and Technology and Amirkabir Universities have been used which verified a high percentage of the statistical sample of the above mentioned features.