پديد آورندگان :
جلالي، صادق نويسنده بخش تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان Jalali, S , افضلي، حميد نويسنده مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي, , , روانلو، عباسعلي نويسنده RAVANLOU, A , كريمي‌پورفرد، هادي نويسنده 1- بخش تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان KARIMIPOORFARD, H , بيك‌زاده، ناصر نويسنده 2- بخش تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان peik zadeh, N , الماسي، حسن نويسنده 1- بخش تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان Almasi, H
چكيده فارسي :
چكيده
قارچ Polymyxa betae ناقل ويروس عامل بيماري ريشه گنايي چغندرقند (Beet rhizomania) مي‌باشد. اين قارچ خاكزي بصورت انگل اجباري روي ريشه‌هاي چغندرقند و ديگر گياهان خانواده Chenopodiaceae زندگي مي‌كند و با توليد اسپورهاي مقاوم (Cystosori) قادر است سالها در خاك بصورت غير فعال باقي مانده و به راحتي توسط خاك، اندام آلوده گياهي و ماشين آلات كشاورزي انتقال يابد. نظر به اهميت اين بيماري در زراعت چغندرقند، مطالعاتي روي پراكندگي قارچ ناقل طي سال‌هاي 82-1381 در استان اصفهان، خراسان و آذربايجان غربي انجام شد . نمونه‌هاي خاك جمع‌آوري شده از مزارع چغندرقند با حجم مساوي از ماسه استريل مخلوط و بذر چغندرقند رقم حساسCV-P22 در آنها كشت شد. هشت هفته بعد، براي تعيين ميزان آلودگي بوته‌ها به قارچ P. betae، ريشه‌هاي چغندرقند پس از شستشو در آب روان، در محلول اسيد فوشين در لاكتوفنل رنگ آميزي و توسط ميكروسكوپ نوري مطالعه شد. نتايج بررسي 289 نمونه خاك مزارع چغندرقند اصفهان نشان داد كه بيشترين آلودگي مربوط به قلعه اسلام آباد با 7/45 درصد نمونه آلوده بود. همچنين از تعداد 352 نمونه خاك مزارع چغندرقند آذربايجان غربي تعداد 79 نمونه آلوده به قارچ بود. حداكثر آلودگي در منطقه چغندركاري، قره‌ضيا الدين با 8/31 درصد تعيين شد. با نمونه‌برداري از 23 منطقه در استان خراسان مشخص گرديد كه آلودگي قارچ P. betae در نواحي شمالي شديدتر است. در مناطق چناران، تربت جام، شيروان، قوچان، فريمان و سبزوار بيش از 50 درصد نمونه ها ، آلودگي به قارچ را نشان دادند. مشاهدات ميكروسكوپي نشان دهنده پتانسيل بالاي اين قارچ در آلوده نمودن ريشه‌هاي ظريف چغندرقند در گلخانه بود به طوريكه ميزان اسپور مقاوم در هر گرم ريشه بيش از 480 عدد شمارش شد. با توجه به گسترش وسيع اين قارچ در خاك‌هاي بررسي شده، انتشار ويروس عامل بيماري ريشه گنايي در كليه مناطق چغندركاري استان اصفهان، آذربايجان غربي و شمال استان خراسان رضوي اجتناب ناپذير مي‌باشد.
