اقتصاد اسلامي و دلالت‏هاي نظريه انتخاب عمومي

Islamic Economics and Public Choice Theory Implications

دولت در جايگاه نهادي موثر در تخصيص منابع، اهميت بسياري در تحليل‏هاي اقتصادي دارد. به همين علت درك فرايند تصميم‏گيري در اين نهاد، گامي اساسي براي تبيين عملكرد اقتصادي و ارزيابي كارايي آن است. مقاله پيش‌رو با برشمردن برخي فروض، شيوه تحليل‏ها و دلالت‏هاي سياستي نظريه انتخاب عمومي، نخست در پي ارزيابي مطالعه‌هاي موجود در دانش اقتصاد اسلامي در اين‌باره است و با ديدي آسيب‏شناسانه به اين مطالعه‌ها، در پي به دست‏دادن برخي مولفه‏هاي تحليلي و كاربرديِ نظام تصميم‏گيري عمومي از ديد اسلامي است. قصد نهايي مقاله تاكيد بر اين امر است كه مولفه‏هايي؛ مانند: كاراييِ ، توجه به رضايت افراد جامعه و مقابله با فساد و رانت‏جويي پيش از اين نه‌تنها به خوبي در منابع اسلامي مورد توجه قرار گرفته؛ بلكه مورد استفاده و توصيه پيشوايان شيعه نيز بوده است. سرانجام نيز براساس پاسخ به پرسش‌هاي تحقيق، چارچوبي كلي براي نظام تصميم‏گيري عمومي با توجه به موارد شكست دولت و مبتني بر آموزه‏هاي اقتصاد اسلامي پيشنهاد شده است.

Government as an effective institution in resource allocation has a great importance in most of economic analyzes. For this reason understanding decision process in this institution is for explaining its economic performance and evaluating its efficiency. This paper through assuming some assumptions, analysis methods and policy implications of public choice school is to evaluate literature review of this issue in Islamic economy knowledge and then with a pathological view is to derive some analytical and practical elementsof public decision making system from the viewpoint of Islam. The ultimate purpose of the paper is to emphasis this point that not only elements like process efficiency, attention to public satisfaction and opposition with corruption and rent have been recognized in Islamic sources, but also they have been advised by Shiite’s Imams.