اثر تنش خشكي بر رشد و ميزان فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز در گياه زردچوبه (Curcuma longa L.)

The effect of drought stress on growth and activity of catalase and ascorbat peroxidase enzymes in Curcuma longa L.

زردچوبه گياهي ريزوم‌دار از خانواده زنجبيل كه در مناطق گرمسيري كشت مي‌شود و به دليل دارا بودن تركيبات فنولي با ارزش نظير كوركومينوييد به لحاظ پزشكي و دارويي از جايگاه بالايي برخوردار است. با توجه به عدم كشت زردچوبه و واردات آن به كشور و با توجه خواص فارماكولوژيكي ريزوم زردچوبه و ارزش آن از نظر پزشكي و دارويي از يك سو و شرايط آب و هواي خشك ايران از سوي ديگر، در اين تحقيق رشد رويشي و ميزان فعاليت آنزيم‌هاي آنتي اكسيداني (كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز) جهت كسب اطلاعات در مورد مقاومت اين گياه نسبت به خشكي مورد ارزيابي قرار گرفت. پس از كشت ريزوم‌هاي زردچوبه و رشد گياه به مرحله 3 برگي، گياه زردچوبه در معرض تنش خشكي در آزمايشي با پتانسيل‌هاي آبي صفر (شاهد)، 3، 6- و 9- بار به كمك پلي اتيلن گلايكول 6000 در محيط هيدروپونيك قرار گرفت و پس از 7 روز، اثر پتانسيل‌هاي مذكور بر روي تغييرات رويشي گياه و ميزان فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز مورد بررسي قرار گرفت. تنش خشكي به طور معني‌داري رشد رويشي و فعاليت آنزيم‌ها را در اجزاي مختلف گياه تحت تاثير قرار داد، به نحوي كه با كاهش پتانسيل آب از صفر به ?- بار وزن كل گياه زردچوبه كاهش يافت و فعاليت هر دو آنزيم نيز تا پتانسيل آب 6- بار روند افزايشي داشت و با كاهش بيشتر پتانسيل آب فعاليت آنها كاهش يافت.

Turmeric (Curcuma longa L) is perennial herb with rhizome from the family of zingiberaceae, which is widely cultivated in tropical areas. The rhizome of turmeric has important phenolic compounds such as curcuminoeids that have medical and pharmaceutical properties. Drought is one of the major stresses particularly in Iran that significantly decrease production of plants. Turmeric is not cultivated in Iran and there is no information about this plant in aried and semiaried lands of Iran. Therefore the response of the plant to drought stress and activity of antioxidant enzymes (CAT, APX) in this plant were evaluated. After planting of plant’s rhizomes and at 3 leaves growth stage, the uniform plants were transferred to hydroponic cultures consisting Hoagland solution and different concentrations of polyethylene glycol (PEG) 6000 as drought treatment with water potentials of 0, -3, -6 and -9bar for 7 days. The results revealed that drought stress decreased growth and enzymes activity significantly. The activity of both enzymes increased up to -6bar water potential also, and the enzymes activity decreased with decreasing water potential to -9 bar.