تحليل گفتمان انتقادي در اثري از ابراهيم گلستان با استفاده از مولفه‌هاي جامعه‌شناختي- معنايي گفتمان‌مدار با توجه به بازنمايي كارگزاران اجتماعي

The Representation of Social Actors via Socio-semantic Features in One Story by Ebrahim Golestan: A CDA Study

تحليل گفتمان انتقادي مفاهيمي همچون قدرت و ايديولوژي را در تحليل وارد مي‌كند و با به‌كارگيري ساختارهاي گفتمان‌مدار، بين ايديولوژي و نحوه بيان آن ارتباط برقرار مي‌كند. مسيله اصلي اين تحقيق يافتن شيوه‌هاي متفاوت بازنمايي كارگزاران اجتماعي مختلف در روايت «ميان ديروز و فردا» اثر ابراهيم گلستان (1384) است. هدف اين پژوهش كشف رابطه بين ديدگاه‌هاي فكري-اجتماعي (ايديولوژيك) با ساختارهاي گفتمان‌مدار در روايت مذكور است؛ بنابراين سعي كرده‌ايم با تحليل كيفي گفتمان و به‌كارگيري مولفه‌هاي جامعه‌شناختي- معنايي ارايه شده توسط ون ليوون (1996) و انطباق آن‌ها با برش داستاني موردنظر، بين پيام نهفته در متن كه بر پايه ايديولوژي خاصي سامان يافته است و نحوه بيان آن ارتباط برقرار كنيم و توجيه لازم براي شكل‌گيري پيام نهفته در متن را ارايه دهيم. حاصل پژوهش نشان مي‌دهد مولف به‌منظور تاثيرگذاري بيشتر بر مخاطب و شرايط سياسي- اجتماعي پيرامون متن و ديدگاه‌هاي فكري- اجتماعي وي كارگزاران اجتماعي مختلف را به شيوه‌هاي متفاوتي بازنمايي كرده است.

Critical discourse analysis deals with power and ideology. This approach makes connection between ideology and the manner of expression by the use of discursive features. This article was carried out in discreptive-analytic method to study discursive features in the expressions, sentences and texts of the narration “Miyan-e diruz va farad” from “Azar Mah-e Akhar-e Payiz” (Azar, The Last Month of Autumn) written by Ebrahim Golestan. Therefore, the present article studies socio-semantic features on the basis of Van Leeuwen (1996) in the story of “Miyan-e diruz va farad” for clarifying the ideology beyond the text. This article aims to answer these questions: 1- How are socio-semantic features used in this story? 2- Have social situations been affected in the style of narration? and 3-What kind of functions has the author considered for ideology? The results indicated that this story has used all kinds of socio-semantic features with the exception of symbolization. The author has used implicit features due to political and social situations, and explicit features have been used because of the importance of actors and their actions. The author has also used ideology for transferring group believes. This article makes an attempt to express why the author has used these features and expressed them implicity.