كاربرد تكنيك رسته بندي در مقايسه اثر عوامل خاك و توپوگرافي بر پراكنش و استقرار گونه هاي علوفه اي گندميان و بقولات (مطالعه موردي: هزارجريب، بهشهر)

نقش مراتع در تامين نيازهاي بشر، از گذشته تاكنون بسيار پررنگ بوده است. عملكرد مهم پوشش گياهي مراتع تامين علوفه مورد نياز دام هاست. لذا مطالعه اثر متغيرهاي محيطي موثر بر گياهان مراتع بويژه گونه هاي علوفه اي مرغوب ضروري بنظر مي رسد. اين مطالعه اثر عوامل خاك و توپوگرافي را بر پراكنش و استقرار 10 گونه علوفه اي مرغوب (5گونه بقولات و 5 گونه گندميان) بررسي مي كند. دليل انتخاب اين 10 گونه درجه خوشخوراكي، پراكنش و حضور بيشتر آن ها در منطقه بود. پس از شناسايي فلور منطقه، نمونه برداري پوشش گياهي در 35 واحد كاري (همگن از نظر شيب، جهت و ارتفاع) انجام كه در مجموع در 300 پلات 1 متر مربعي درصد پوشش تاجي گياهان ثبت گرديد. بر اساس وسعت واحد كاري و تيپ هاي گياهي موجود در آن بين 1 تا 3 نمونه خاك نيز برداشت شد. نتايج حاصل از كاربرد روش رسته بندي DCA نشان داد كه عوامل خاك و توپوگرافي اثر معني داري بر پراكنش و استقرار گونه هاي اين دو خانواده گياهي دارند. نتايج آناليز CCA نشان داد كه گونه هاي بقولات وابستگي بيشتري با كربن آلي خاك و عناصر غذايي داشتند و گونه هاي گندميان به دو دسته تقسيم شدند برخي همانند گونه هاي بقولات به كربن آلي خاك و عناصر غذايي وابسته بودند و 2 گونه Bromus tomentellus و Hordeum fragile بيشتر تحت تاثير ارتفاع و شيب قرار گرفتند. سرانجام با انجام آناليز تقسيم واريانس مشخص شد اثر عوامل خاكي بر روي پراكنش گونه هاي بقولات بيش از 3 برابر عوامل توپوگرافي است و اثر عوامل خاك بر خانواده گندميان كمي بيشتر از عوامل توپوگرافي است.