نقد و بررسي ديوان شيخ عبدالحسين فنودي، شاعر بيرجندي

An Analysis on Sheikh Abdul Hossain Fanoodi’s Poetry, a Poet from Birjand

نقد و بررسي ديوان شيخ عبدالحسين فنودي، شاعر بيرجندي فاطمه بيدختي چكيده ارزش معنوي هر سرزميني مديون فرهيختگان و انديشمندان آن است؛ سرزميني كه مردم خردمند و متفكر ندارد، نام آن در گذرزمان از صفحه ي تاريخ محو خواهد شد. بنابراين بر ماست كه غبار فراموشي را كه بر چهره ي بسياري از شاعران و نويسندگان و دانشمندان استان خراسان جنوبي نشسته است، بزداييم و از اين رهگذر، جايگاه واقعي خود را در فرهنگ بزرگ ايران زمين احراز نماييم. از اين روست كه نويسنده ي اين مقاله چاپ ديوان شيخ عبدالحسين فنودي، به همت دكتر محمود رفيعي را قدر دانسته و در اين مقاله كوشيده كه تا حد توان خود در شناساندن جنبه هاي شخصيتي و صوري و محتوايي اشعار اين شاعر گمنام بيرجندي گام بردارد. شعرها از دو ديدگاه لفظي و محتوايي مورد بررسي قرار گرفته است. در بخش لفظي، اشعار براساس قالب هاي شعري به هشت دسته و در بخش محتوايي به چهار دسته ي اشعار عاشقانه، مدايح، مراثس و اشعار اجتماعي تقسيم شده است. در هريك از اين بخش ها توضيحاتي بر پايه ي شواهدي از اشعار او ارايه شده است تا از خلال آن، انديشه هاي اين شاعر فرهيخته نمايانده شود تا خواننده بتواند به افكار روشن و مترقي او دست يابد. هم چنين به تاثيرپذيري او از شاعران ديگر پرداخته شده است. در پايان براي تبيين ميزان توان شاعري او، صور خيال در شعر او مورد بررسي قرار گرفته و تلميحات و تضمين آيات و احاديث و اشعار مذهبي مورد توجه خاص بوده است. واژگان كليدي: شيخ عبدالحسين فنودي، بيرجند، قاينات، شعر اجتماعي، شاعر ولايي، خراسان جنوبي.

An Analysis on Sheikh Abdul Hossain Fanoodi’s Poetry, a Poet from Birjand Fatemeh Bidokhti1 Abstract The spiritual value of each region is in debt to its scholars and thinkers; the name of a country which does not have wise and thoughtful people will disappear in the course of history. Therefore it is our responsibility to remind everyone of Southern Khorasani great poets and writers and through this achieve our real position in Iran’s culture. That is why the writer of this article has celebrated the release of Sheikh Abdul Hossain Fanoodi’s poetry by Dr. Mahmoud Rafiee and has tried to introduce the personality and contextual meaning of the poems of this great poet to its audience. The poems are discussed verbally and contextually. In the verbal section, poems are divided into eight categories based on their form and in the contextual part poems are divided into four categories of love, eulogy, lamentations and social lyrics. In each section descriptions based on his poems are provided so to reveal his thoughts and let the reader get familiarized with his brilliant and progressive thoughts. In addition the influence of other poets on Fanoodi is also explored. In the end to evaluate his capacity as a poet, the literary terms of his poems are discussed; allegories, quotations of verses of Quaran, Hadith, and religious poems are mainly focused on. Keywords: Sheikh Abdul Hossain Fanoodi, Birjand, Ghayenat, Social Lyrics, Southern Khorasan 1 . M.A in Persian Language and Literature, Lecturer at Trabiat Moalem Imam Sajad (pbuh)BIrjand