سنخ‌شناسي رفتار سياسي مخالفان امام عليعليه‌السلام در دوره خلافت

Typology of Political behavior of Imam Aliʹʹs (pbu)Oppositions during his Caliphate Era

خلافت امام عليعليه‌السلام (40 ـ 35 هـ .ق) با بروز مخالفت‌هاي آشكار برخي افراد همراه بود و جنگ‌هاي جمل، صفين و نهروان از نتايج آن است. با بررسي گزارش‌هاي تاريخي، تغيير رفتار سياسي مخالفان امام قابل تامل است و پاسخ به چيستي و چگونگي تغيير رفتار مذكور مساله اصلي پژوهش حاضر مي‌باشد. بدين منظور با بهره‌گيري از رويكرد روشي توصيفي سنخ‌شناسي به بررسي رفتار سياسي 296 تن از مخالفان عليعليه‌السلام با در نظر گرفتن تغييرات آن، طي دوره خلافت ايشان پرداخته شده است. يافته‌ها بيانگر چهار گونه رفتار سياسي است كه عبارتند از: همراهي سپس مخالفت (حدود 44.59%)، مخالفت سپس همراهي (حدود 4.39%)، مخالفت سپس همراهي سپس مخالفت (حدود 1.01%) و مخالفت تداومي (حدود 50%). يافته‌هاي نوين پژوهش حاضر به دليل بهره‌گيري از آنها در مطالعه‌هاي عميق نظريه‌پردازي و ميان رشته‌اي داراي اهميت كاربردي است.

Imam Ali caliphate period was associated with the incidence of overt opposition of some people and factions. The outbreaks of Camel, Siffin and Nahrawan battles were the result of those feuds. By reviewing of historical reports, the change of political behavior of Imamʹs Oppositions is appearing as a considerable phenomenon and to answer the question of the cause and quiddity of those changes in political behavior is the main problem of this research. For this purpose by application of the descriptive typological method, the political behavior of 296 dissidents of Imam Ali (pbu), including those behaviorsʹ changes during Imam Ali Caliphate, has been studied. Results showed four types of political behavior: cooperation, then opposition (approximately 44.59 %); opposition, then cooperation (approximately 4.39 %); Opposition, then cooperation and then opposition (approximately 1.01 %); continuous opposition (approximately 50 %). It should be noted that the new findings of this research have practical importance because of their usefulness in theorizing and interdisciplinary researches.