انديشه پسامتافيزيكي هابرماس در سياست

Habermas’ Post-Metaphysical Thought in Politics

انديشه پسامتافيزيكي به دنبال نقدهاي وارد بر متافيزيك مطرح شده و با طرح گذار و عبور از مولفه‌هاي متافيزيكي در عرصه انديشه بشري، تلاش دارد از محدوديت‌ها و قيد و بندهاي متافيزيك رها گردد. يكي از اصلي‌ترين حوزه‌هاي طرح اين انديشه در قلمرو سياست و انديشه سياسي بوده است. در واقع باور و پيش‌فرض مهم انديشه پسامتافيزيكي آن است كه پديده‌ها و مسايل واقعي و عيني از جمله سياست را نبايد با معيارهاي متافيزيكي مورد مطالعه قرار داد. معيارهاي متافيزيكي بر نظمي پيشين‌بنياد استوارند و لذا نظام عالم سياسي را در تطابق با نظم و اصول ثابت و استعلايي جستجو مي‌كنند. برعكس انديشه پسامتافيزيكي مدعي است كه عقلانيت متعلق به حوزه سياسي را نبايد در مطابقت آن با اصول و ارزش‌هايي پيشيني و پيشاتجربي مورد بررسي قرار داد. عقلانيت در اين انديشه بيش از هر چيز به روندها و فرايندهايي مربوط است كه در آن مولفه‌هاي سياسي به ويژه اجماع و توافق برساخته شده در تعاملات اجتماعي نقش بسزايي دارد. انديشه پسامتافيزيكي در نحله‌هاي فلسفي متعددي قابل شناسايي است و يكي از اين متفكران. يورگن هابرماس است كه ويژگي‌هاي اين انديشه را در سياست و در مواردي چون تقدم عمل بر نظر، نفي لوگوسنتريسم يا كلام‌محوري، چرخش زبان‌شناختي و نيز توجه به عقل و زمينه‌مند مطرح نموده است. مقاله حاضر به اين آرا مي‌پردازد.

The post-metaphysical thought emerged out of criticism of metaphysics. By proposing transition from metaphysical components of human thought, it is trying to get rid of metaphysical limitations and binds. Politics and political thought has been one of the most important areas in which this idea has been progressing. In fact, the main presumption of post-metaphysics is that objective and real social phenomena such as politics should not be assessed with metaphysical standards. Metaphysical standards are built on a pre-arranged order and, therefore, they try to adapt the world of politics to fixed and unchanging principles and standards. On the opposite, the post-metaphysical thought claims that the rationality of politics should not be assessed according to pre-arranged and pre-experimental principles and values. In this way of thinking, rationality, more than anything else, is related to trends and processes in which political components, especially the consensus and agreement arising from social interactions, play a crucial part. The post-metaphysical thought has many theoretical origins all of which have been busy building the post-metaphysical thought from past to present. Jurgen Habermas is one of those people who have characterized this thought with such markers as precedence of action over theory, negation of logocentrism, linguistic twists, and attention to contextual wisdom.