بررسي انسان نگاري در نقاشي مكتب اصفهان سده دهم و يازدهم هجري قمري

The Study of Human Iconography in the Painting School of Isfahan 10-11 /16-17

يكي از ويژگي هاي نقاشي مكتب اصفهان در دوره صفوي توجه به انسان نگاري است. شيوه پرداختن به تصوير انسان و نگرشي كه به تصويرگري آن در نقاشي اين دوره بوجود آمده آن را نسبت به مكاتب قبلي متفاوت كرده است. مقاله حاضر شرايطي را كه موجب بوجود آمدن اين نوع نگرش به انسان و نقاشي آن شده مورد ارزيابي قرار داده، ضرورت هايي كه باعث شده در نگارگري دوره شاه عباس اول به تصوير انسان بيشتر توجه شود، نشان مي دهد. اين مقاله به دنبال پاسخ به اين سيوال است كه نحوه تاثير اين تحولات بر پيكرنگاري انسان در نقاشي مكتب اصفهان چگونه بوده است؟ هدف از اين مقاله شناخت و توصيف ويژگي هايي است كه در انسان نگاري نقاشي مكتب اصفهان ظاهر گرديد و اين سبك را در مقايسه با نقاشي قبل از خود (مكتب تبريز دو) متمايز گردانيد. روش تحقيق در اين مقاله با توجه به ماهيت تاريخي آن از يك سو و نياز به تبيين آثار از سوي ديگر توصيفي- تحليلي بوده و با استدلال استقرايي به جمع آوري اطلاعات مربوط به نگارگري اين عصر پرداخته شده است. گردآوري مطالب به شيوه اسنادي (كتابخانه اي) صورت گرفته است. يافته هاي تحقيق بيانگر آن است كه عوامل متعدد اجتماعي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي و همچنين تغيير و تحول در نگرش انسان (هنرمند) به جهان در شكل گيري تصوير انسان در نگارگري اين دوره تاثير داشته است، به طوري كه ضرورت هاي ناشي از اين عوامل به ويژگيهاي نويني در نقاشي مكتب اصفهان منجر شده است.

Human image is one of the features of the Isfahan style painting. Methods and attitudes that have made it different Than the picture of old schools. This paper examined the conditions that cause this type of attitude and painted, the requisites that make painting a picture of Shah Abbas I will pay more attention. Political, social and cultural exigencies attracted more attention to human images in the era of Shah Abbas I. These exigencies originated from internal and foreign relationships of the government. This research presupposes that certain principles in the Iranian painting originated from the Iranian-Islamic thought but these developments emerged in the iconography of Isfahan School of painting. Therefore, it is necessary to study the domain of these developments. This article tries to examine how these changes can affect the human iconography. Research findings show that various socio-political and cultural factors influenced the human representation in this era leading to new features in the Isfahan School of painting. The methodology of this study is based on historical analysis as well as data collected from library sources.