قلعه كوه قاين

(Galeh Kooh Gaen (Castle Mount of Gaen

قلعـه كـوه قايـن محمد فرجامي چكيـده دژها يا قلعه ها به عنوان يك مكان دفاعي توانسته اند در دوراني كه انسان ها از تير، كمان و منجنيق براي دفاع استفاده مي كردند، پناهگاه خوبي براي آنان باشند و در طول دوره هاي مختلف به تعداد زياد و به شكل ها و طرح هاي مختلف ساخته شده اند. برخي از اين دژها توانسته اند در طول تاريخ، نقش و جايگاه ويژه اي را به دست آورده و در تاريخ ماندگار شوند. يكي از اين دژها، قلعه كوه قاين است كه احتمال مي رود حسين قايني از بنيان گذاران نهضت اسماعيلي، از سازندگان و فرماندهان اين دژ بوده است. قلعه كوه قاين، پناهگاه مردم بزرگترين شهر قهستان، به نوعي بزرگترين مركز اسماعيليان نزاري در جهان اسلام (از نقطه نظر جمعيت و وسعت) و مشرف بر شهر قاين بوده است. اين قلعه كوه، به عنوان دژ مركزي قهستان، نقشي كليدي در تاريخ اسماعيليه داشته و نظر به نوشته هاي تاريخي، برخي از بزرگان و دانشمندان ايراني در دوراني كه منطقه قهستان به عنوان منطقه امن، در زمان حملات مغول به ايران مطرح بود، در اين قلعه زندگي مي كرده اند. در اين مبحث، تلاش شده تاريخچه اي هر چند كوتاه از شروع و آغاز جنبش اسماعيليان در قهستان، سپس پيشينه تاريخي و ساختار كلي قلعه كوه و همچنين نوشته سفرنامه نويسان معاصر راجع به اين قلعه كوه تاريخي را بيان كنيم. واژگان كليـدي: قهستان، اسماعيليه، قاين، دژهاي اسماعيليه، قلعه كوه قاين، سلجوقيان.

Galeh Kooh Gaen (Castle Mount of Gaen) Mohammad Farjami Abstract Castles or fortresses as a place of defense have been able to be as a good shelter in the eras in which humans used bow, arrow and catapult for defense and during different eras they have constructed in numerous and different forms and models. During history, some of these fortresses have been able to gain special role and station and became permanent in history. One of these fortresses is Galeh Kooh Gaen with the presumption that Hussein Gaeni of the Ismailia movement originator who had been the composer and leader of this fort mount. Galeh Kooh Gaen, the shelter of the biggest city Ghoheston, somehow was the biggest center of the Nizari Ismailis in Islamic world (regarding to population and space) and overlooked to the city of Gaen. This Galeh Kooh as a central fort of Ghoheston, had a main role in the Ismailia history and in terms of historical writings, some of Iranian great men and scholars lived in the periods in which Ghoheston region was as a safe place in the epoch of Mogul invasion. In this subject we attempt to represent a kind of brief profile of the beginning and inception of the Ismailia movement in Ghoheston and then historical background and overall structure of this Galeh Kooh and also contemporary writings of itinerary writers about this historical Galeh Kooh. Key words: Ghoheston, the Ismailia, Gaen, the fortresses of Ismailia, Galeh Kooh Gaen, seljukian.