معرفي و تحليل باستان شناختي بناهاي سلجوقي و ايلخاني استان زنجان

A Study and Analysis of the Construction of Saljuqi and IlKhani Periods in Zanjan Province

چكيده:‌ استان زنجان به دليل موقعيت خاص جغرافيايي درطول دوران اسلامي يكي از مراكز مهم تحولات سياسي اجتماعي و فرهنگي ايران بوده است، به ويژه در محدوده زماني دوران سلجوقي و ايلخاني، بنابر دلايل زيادي اين اهميت دو برابر مي شود. از دوره سلجوقي بقاياي تعدادي قلاع و استحكامات دفاعي به همراه دو مسجد و يك مقبره در استان زنجان باقي مانده كه مطالعه سير تطور و تحول معماري منطقه را ممكن مي سازد. همچنين از دوره ايلخاني علاوه بر بناي معظم و با شكوه گنبد سلطانيه بعنوان تجلي گاه معماري قرون مياني اسلامي ايران يك مقبره و بناي بي همتاي معبد داش كسن، بقاياي تعداد زيادي استقرارگاه هاي مسكوني و همچنين بقاياي چهارتاقي هايي از منطقه طارم شناسايي شده است كه نشانگر گسترش هنر معماري در دوره ايلخاني استان زنجان مي باشد. قرون هفتم و هشتم هجري دوران اوج شكوفايي معماري منطقه بوده است. در اين پژوهش دو سبك معماري رازي و آذري بر روي بناها مورد مطالعه قرار گرفته است. به هرحال نتايج حاصل از اين پژوهش بيانگر آن است كه در دوره سلجوقي و ايلخاني استان زنجان يكي از مراكز ثقل فرهنگ و هنر ايران اسلامي به ويژه در زمينه معماري بوده است.

In this project , it is made an attempt to study the construction of saljouqi ; and Ilkhani periods in terms of the architectural view point .This province is worth considering in different eras due to its specific situation .The peak of this attention dates back to the time when soltanieh was picked as the capital city. In this project two styles of Razi and Azari architecture are going to be focused. Although the Razi style must be traced into other provinces except Zanjan, the formation of Azari style should be observed in Azarbayejan and Zanjan themselves .Those buildings left from Saljouqi period represent. Some untouched mosques and monuments in addition to the citadels are going to be recognized and discussed in terms of their construction and decoration characteristics. What could be observed a bout the buildings of Ilkhani‘s period comes to be a following of the past period’s styles. But in this era, Ilkhani’s architecture was not just sheer imitation, though plenty of innovation could be discovered like the plan forms. The study of those buildings shows that the left works are all religious and because of the powerful religious beliefs and faiths, those buildings have been protected and maintained so far.