عوامل موثر بر يادگيري درس آناتومي از ديدگاه دانشجويان پزشكي

Factors Affecting Learning of Anatomy: Studentsʹʹ Viewpoints

مقدمه: دانش آناتومي براي دانشجويان رشته پزشكي به جهت ارزش آن در پاراكلينيك و طبابت اهميت خاصي دارد. دانشجويان منبع اصلي كسب اطلاعات كيفيت و اثربخشي آموزش محسوب مي‌شوند و مي‌توان از نظرات آنها در بهبود فرايند تدريس و يادگيري استفاده نمود. اين پژوهش با هدف بررسي ديدگاه دانشجويان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي سمنان در مورد عوامل موثر بر يادگيري درس آناتومي انجام شد. روش‌ها: اين پژوهش به صورت توصيفي مقطعي بر روي 113 نفر از دانشجويان پزشكي مقطع علوم پايه (ترم چهارم يا بالاتر)، كارآموزي و كارورزي دانشگاه علوم پزشكي سمنان انجام شد. پرسشنامه‌اي پژوهشگر ساخته روا و پايا حاوي مشخصات دموگرافيك و عوامل تاثيرگذار بر يادگيري درس آناتومي، در اختيار دانشجويان قرار گرفت و پس از تكميل جمع‌آوري گرديد. داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي (آزمون‌هاي من ويتني و كروسكال واليس) تجزيه و تحليل شدند. نتايج: استفاده از مولاژ با ميانگين و انحراف معيار (55/0±59/4)، بيان خوب اساتيد (56/0±58/4)، استفاده از نكات باليني در طول تدريس (68/0±53/4)، مرور مباحث تيوري در كلاس عملي (6/0±50/4) و استفاده از تصاوير آموزشي(67/0±42/4) به ترتيب بيش‌ترين تاثير را بر يادگيري درس آناتومي داشتند. اختلاف معناداري بين نظرات دانشجويان دختر و پسر در استفاده از نكات باليني كلينيكي مرتبط در طول تدريس وجود داشت (010/0=p و56/2=t). هم‌چنين بين نظرات دانشجويان مقاطع تحصيلي مختلف در زمينه داشتن پيش مطالعه تفاوت آماري معناداري مشاهده شد (036/0=p و 67/6 =t). نتيجه‌گيري: به عقيده دانشجويان استفاده از شيوه‌هاي جديد تدريس و به‌كارگيري وسايل كمك آموزشي متنوع، ‌آموزش هم‌زمان مطالب تيوري و عملي آناتومي، بيان اهميت دانش آناتومي در كلينيك، به همراه بيان خوب استاد بيش‌ترين تاثيرگذاري را در يادگيري درس آناتومي دارد. لذا پيشنهاد مي‌شود، جهت بهبود يادگيري و افزايش علاقمندي دانشجويان پزشكي به آناتومي، از روش‌هاي نوين تدريس و آموزش هم‌زمان مطالب نظري و عملي آناتومي استفاده شود.

Introduction: Anatomy is of outmost importance for medical students because of its application in medical practice. Students are a main source of information for quality and effectiveness of education and their views can be used to improve teaching and learning. This study was performed to determine factors affecting anatomy learning from the opinion of medical students of Semnan University of Medical Sciences (SEM-UMS). Methods: This cross-sectional descriptive study was performed on 113 medical students of SEM-UMS at the basic science (fourth semester or higher), clerkship and internship levels. A valid and reliable researcher-made questionnaire, containing demographic data and factors influencing anatomy learning was completed by students. Data were analyzed using descriptive statistics, Mann-Whitney and Kruskal-Wallis tests. Results: According to the students, use of anatomical manikins(4.59±0.55), teacher’s fluency (4.58±0.56), teaching clinical applications of anatomy (4.53±0.68), reviewing theoretical topics in practical classes (4.50±0.6) and utilizing educational images (4.42±0.67), respectively, had the greatest effect on learning anatomy. There were significant differences between male and female views regarding the effect of teaching clinical applications (t=2.56, p=.01). Also students of different educational levels had different views on the role of pre-class self-study in anatomy learning (t=6.67, P=0.036). Conclusion: Students believed that the use of new teaching methods and applying several educational devices, teaching of theory together with practical anatomy courses, developing an understanding about the importance of anatomy in medicine, along with the lecturers’ fluency in speech are most effective on learning anatomy. Therefore it is suggested that new teaching methods and simultaneous theoretical and practical anatomy teaching be included in educational programs.