مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تاثير نرم افزار كارآموزي داروخانه بر دانش دانشجويان داروسازي دانشگاه علوم پزشكي زابل، و ديدگاه دانشجويان نسبت به آن

چكيده فارسي :

مقاله‌اي با عنوان تاثير نرم‌افزار كارآموزي داروخانه بر دانش دانشجويان داروسازي دانشگاه علوم پزشكي زابل، و ديدگاه دانشجويان نسبت به آن در مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي دوره 12 و شماره 12 در اسفند 1391 به چاپ رسيده است(1). اين مطالعه به صورت نيمه تجربي، بر روي 44 نفر از دانشجويان دانشكده داروسازي زابل انجام شده است، كه در گروه شاهد (22 نفر) از روش متداول آموزش تلفيقي كلاس‌هاي نظري و آموزش عملي در داروخانه استفاده شده است، و در گروه تجربي (22 نفر)، از آموزش‌هاي نظري (مشابه گروه شاهد) همراه با استفاده از نرم‌افزار كارآموزي داروخانه و سپس آموزش عملي در داروخانه استفاده گرديده است. در پايان طي برگزاري آزمون كتبي از هر دو گروه، ميانگين نمرات دو گروه مقايسه شده است. در انتهاي جلسه آموزشي، نظرات دانشجويان گروه تجربي با پرسشنامه محقق ساخته‌ي روا و پايا، جمع‌آوري و مورد بررسي آماري با شاخص‌هاي آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و همچنين آزمون تي مستقل قرار گرفت. ميانگين نمره امتحان كتبي بعد از آموزش درگروه تجربي 89/3±1/13 بود كه به طور معناداري بالاتر از همين نمره درگروه شاهد (71/3±75/10) بود (046/0p=). بر اين اساس محققان نتيجه گرفتند كه كيفت يادگيري درگروه تجربي بالاتر مي‌باشد. ضمن تشكر و تبريك به نويسندگان مقاله بابت طراحي متد جديد و به‌كارگيري و آزمايش آن، چند نكته در مورد اين مقاله قابل بحث مي‌باشد. در مقاله ذكر شده است معدل دو گروه به عنوان ملاكي براي همسان بودن دو گروه استفاده گرديده است. آيا معدل نشان دهنده دانش افراد مي‌باشد يا احتمال دارد دانشجويان با معدل يكسان دانش متفاوتي در زمينه مورد نظر داشته باشند و در واقع همسان‌سازي بر مبناي معدل باعث مخدوش شدن نتايج شود. با توجه به اين كه دو گروه به لحاظ سال ورودي نيز متفاوت مي‌باشند، آيا فاكتور‌هاي زمينه‌اي در دو گروه همسان بوده است. با توجه به CONSORT 2010 Explanation and Elaboration: updated guidelines for reporting parallel group randomized trials بهتر بود كه براي محرز شدن عدم تفاوت و يكسان بودن دو گروه در شروع مطالعه جدولي براي مقايسه دو گروه استفاده مي‌شد(2و3). در مطالعات تجربي براي اطمينان از قابل مقايسه بودن دو گروه، ارزيابي دو گروه در شروع مطالعه بايد صورت گيرد و براي نتيجه گيري مبني بر تاثير شيوه آموزشي بايستي بعد از آموزش و پيگيري با نمرات در شروع مطالعه مقايسه شود(4). به نظر مي‌رسد در گزارش مقاله مورد اشاره، نويسنده از ذكر آن خودداري كرده است و اين موجب گمراهي خواننده مي‌شود. از طرفي مطالعات اپيدميولوژيك به شدت تحت تاثير مخدوش شدن قرار دارند(5). به نظر مي‌رسد جنس، سال ورود، نوع سكونت، دسترسي به اينترنت، مطالعه دانشجويان، شاغل بودن به صورت پاره وقت مي‌تواند در دانش افراد تاثيرگذار باشد، يكي از روش‌هاي كاهش مخدوش شدن در مطالعات استفاده از مدل‌هاي آماري مناسب مي‌باشد(5). با توجه به 046/0p= كه مرزي است، و عدم كنترل متغيير‌هاي مخدوش‌كننده به نظر مي‌رسد كه با به‌كارگيري مدل رگرسيوني مقدار پي مي‌تواند در حدود اطمينان 95 درصد معنادار نباشد و به عقيده نويسنده اين نامه اين اختلاف مي‌تواند ناشي از متغير‌هاي زمينه‌اي و مخدوش‌كننده باشد. لذا پيشنهاد مي‌شود در اين رابطه مدل رگرسيوني براي كنترل مخدوش كننده‌ها و اطمينان بيشتر استفاده شود.