خدا در انديشه يونگ

God in Yungʹʹs Thinking

انسان پس از گذشت هزاران سال از تاريخ حيات خود هنوز نتوانسته براي پاره‌اي از پرسش‌هايش پاسخ قانع‌كننده‌اي بيابد. با وجود همه پيشرفت‌هاي علمي، هنوز نمي‌دانيم از كجا آمده‌ايم و به كجا مي‌رويم و در اقيانوسي پر از رمز و راز، عاجز از يافتن پاسخي مناسب، به سراغ آفريننده اين اقيانوس مي‌رويم. اما اين مفهوم و وجود چنين آفريننده‌اي خود مساله‌اي پيچيده و دشواري است. مفهوم «خدا» از جمله مفاهيمي است كه در عصر حاضر از ديدگاه‌هاي متفاوتي بدان پرداخته شده و سنت‌هاي مختلف تعبيرهاي گوناگوني از آن ارايه كرده‌اند. در حوزه روان‌شناسي، زيگموند فرويد به طور مفصل به اين موضوع پرداخته و مساله خدا را با توجه به نظريه عقده اديپ تبيين كرده است. كارل گوستاو يونگ نيز كه آثار چشمگيري در زمينه روان‌شناسي دين دارد، از اين مفهوم در بيان آراي خود با احتياط و گاه متناقض استفاده كرده است. از نظر او خدا در جان آدمي است و تصوير خدا مجموعه پيچيده‌اي از انديشه‌هايي است كه سرشت كهن الگويي دارند و ميزان معيني از انرژي به كار رفته در فرافكني را باز مي‌نمايانند. اين مقاله مي‌كوشد تا انديشه يونگ درباره خدا را با بهره‌گيري از آثار و سخنان وي مورد بررسي قرار دهد و رويكرد روان‌شناختي او را در اين زمينه روشن سازد.

From the Ancient times, the question of God’s concept has been an ultimate concern for humankind and in recent times most of the thinkers try to answer in it from different aspects. The present article is going to consider this problem from Yungʹs psychoanalytical point of view. Following William James and Sigmund Freud generally, Carl Gustav Yung has had many studies concerning psychology of religion and in most part of his life tried to answer to this essential question. Although we can find some paradoxes in his findings. In his view point, God is a psychological reality that is located in our inside (psyche). He is not an imaginary or illusory reality that philosophers mixed it up with an object. God is achieved through religious experience.