تاثير روش‌هاي مختلف خاك‌ورزي و تراكم بوته بر خصوصيات كمي و كيفي برخي از ارقام ذرت دانه‌اي

The effect of different farming procedures and plant density on the quantitative and qualitative characteristics of some varieties of corn

به منظور بررسي تاثير روش هاي مختلف خاك ورزي و تراكم بوته بر خصوصيات كمي و كيفي برخي از ارقام ذرت دانه اي آزمايشي در سال 1389 در ايستگاه تحقيقات زراعي قراخيل واقع در شهرستان قايم شهر به صورت اسپليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 4 تكرار انجام شد. عوامل مورد بررسي شامل: انواع عمليات خاك ورزي در 3 سطح(بدون شخم، شخم حداقل، شخم رايج)، تراكم در3 سطح(65000، 75000، 85000 بوته در هكتار)، رقم در 3 سطح(دابل كراس 370، سينگل كراس 500، سينگل كراس 540). صفت هاي مورد بررسي در اين آزمايش شامل: ارتفاع بوته، طول تاسل، قطر ساقه، طول دانه، عملكرد دانه، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، وزن خشك ريشه و پروتيين بوده است. نتايج آزمايش نشان داد كه سيستم هاي مختلف شخم بر وزن خشك ريشه، شاخص برداشت، طول دانه و پروتيين دانه در سطح احتمال 5% اثر معني داري داشت. بيشترين وزن خشك ريشه از سيستم شخم حداقل و كمترين وزن خشك ريشه از سيستم شخم رايج حاصل شد. بيشترين عملكرد دانه از تراكم 65000 بوته در هكتار و كمترين عملكرد از تراكم 85000 بوته در هكتار نتيجه شد. بيشترين و كمترين وزن هزار دانه نيز به ترتيب از تراكم هاي 65000 و 85000 بوته در هكتار حاصل شد. اثرات متقابل شخم × تراكم بر تمامي صفات در سطح احتمال 5% اثر معني داري داشت. بيشترين عملكرد دانه تحت اثر متقابل شخم × تراكم براي شخم حداقل با تراكم 65000 بوته در هكتار و كمترين عملكرد دانه از سيستم بدون شخم با تراكم 85000 بوته در هكتار بدست آمد.

To investigate the effect of different farming procedures and plant density on the quantitative and qualitative characteristics of some varieties of corn, an experiment was conducted in Qarakhyl Agricultural Research Station in Mazandaran in 1389. The study was carried out in 4 replications following the vertical, split-plot factorial and random-full-block designs. The factors analyzed in this study included: the types of the farming procedures applied at three levels (non-plow, minimal-plow, and conventional plow), three levels of density (65,000, 75,000, and 85,000 plants per hectare), and the corn variety at three levels (DC370, SC500, and SC540). The characteristics investigated in the experiment included: the height of the plant, the tassel length, the stem diameter, the grain length, the grain yield, the harvest index, 1000-grain weight, dried-root weight, and the protein. The results indicated that the farming systems significantly influenced dried-root weight, the harvest index, the grain length, and the grain protein at P < 0.05. The highest and lowest dried-root weights were obtained from the minimal plow (rotary) and conventional plow (plow and disk) systems respectively. The maximum grain yield was observed in the plant density of 65,000 per hectare (5.64t/ha) and the minimum yield was obtained from the plant density of 85,000 per hectare (4.58t/ ha). Similarly, the highest and lowest 1000-grain weights were respectively obtained from the plant densities of 65,000 and 85,000 per hectare. The interaction effect of plow and density (plow × density) on all of the characteristics was significant at the probability level of 5%. The highest and lowest grain yields under this interaction effect were respectively obtained from the minimal-plow system with 65,000 per hectare plant density (5.80 t/ha) and the non-plow system with 85,000 per hectare plant density (4.33 t/ha). The interaction effect of plow, density, and variety on all of the characteristics was significant at P < 0.05. The highest and lowest grain yields under this interactive effect were obtained from the minimal plow system with the density of 75,000 plants per hectare and Sc540 (7.54 t/ha) and the non-plow system with the density of 85,000 plants per hectare and Dc370(2.07 t/ha) respectively.