ارزيابي شقوق مختلف نحوه منظور كردن واردات و روش‌هاي تفكيك آن با تاكيد بر جدول متقارن سال 1380

Evaluation of the Different Treatments and Methods of Separating Imports with Emphasis on 1381 IOT of Iran

در مقايسه با صادرات، نحوه منظور كردن واردات در جدول داده- ستانده با توجه به ماهيت رقابتي و غير رقابتي و طبقه‌بندي آن بر حسب واسطه‌اي، مصرفي و سرمايه‌اي در سطح بخش‌هاي مختلف اقتصادي داراي پيچيدگي بيشتري است. واكاوي اين موضوعات بستگي زيادي به روش‌هاي تفكيك واردات و فروض حاكم بر آنها در جدول داده-ستانده دارد. با بررسي مولفه‌هاي اساسي نه جدول محاسبه شده در ايران و مقايسه آنها با تجربه بعضي از كشورها، مشاهده مي‌شود كه اين مسيله در بعضي از جداول در ايران مورد غفلت قرار گرفته‌اند و در بعضي ديگر به طور ناقص تفكيك شده و ماهيت، روش تفكيك، فرض حاكم و طبقه‌بندي آن نيز مشخص نشده است. بكارگيري اين نوع پايه‌هاي آماري در سنجش جنبه‌هاي مختلف واردات كه در سال‌هاي اخير به طور چشم‌گيري افزايش يافته است، امكان‌پذير نيست. مورد مشخص آن جدول متقارن آماري كالا در كالا عمدتاً با فرض تكنولوژي كالا با انجام تعديلاتي بر اساس فرض تكنولوژي مختلط سال 1380 مركز آمار ايران مي‌باشد كه براي اين منظور انتخاب شده است. جدول مذكور به دلايل نامعلومي فاقد يك بردار مستقل سطري يا ستوني واردات است و لذا نمي‌تواند مبناي محاسبه روش‌هاي مختلف تفكيك واردات قرار گيرد. براي برون رفت از اين مسيله، جدول جديد بخش در بخش با فرض تكنولوژي بخش بر مبناي ماتريس‌هاي ساخت و جذب سال 1380 مركز آمار ايران محاسبه مي‌گردد. سپس اين جدول مبناي محاسبه سه روش تفكيك واردات قرار مي‌گيرد. تفكيك واردات به واردات واسطه‌اي، مصرفي و سرمايه‌اي در روش اول امكان پذير نيست. روش دوم واردات واسطه‌اي و ساير واردات را بدست مي‌دهد، حال آنكه در روش سوم علاوه بر واردات سرمايه‌اي قابليت تفكيك ساير واردات به واردات مصرفي و واسطه‌اي و سرمايه‌اي را دارد و بدين ترتيب به واقعيت نزديك‌تر است. خروجي‌هاي روش سوم با ارقام واردات واسطه‌اي سال 1380 مركز آمار ايران و گمرك مقايسه مي‌گردند. يافته‌ها حاكي از اين است كه درصد سهم واردات واسطه‌اي مستخرج از روش سوم بسيار نزديك به رقم متناظر مركز آمار ولي با گمرك متفاوت است. مركز آمار ايران طبقه‌بندي واردات مصرفي و سرمايه‌اي را بدست نمي‌دهد و لذا امكان مقايسه وجود ندارد ولي تفاوت با ارقام متناظر گمرك چشمگير است. به طوري كه سهم واردات مصرفي از روش سوم حدود سه برابر سهم واردات مصرفي گمرك است، حال آنكه سهم واردات سرمايه‌اي گمرك بيش از دو برابر سهم متناظر مستخرج از روش سوم است.

A Compared to exports, treatment of imports with respect to nature (competitive and non-competitive), and also their classification in terms of intermediate, capital and consumption in Input-Output Table (IOT) are more complicated. Analysing these issues depend on the methods and also their assumption embodied in IOT. Considering the main feature of the constructed nine available IOTs of Iran and comparing with the experience of other countries, we observe that some of tables have neglected these issues, and the others, however, separated imports, the nature, methods and assumptions have not properly been specified. Therefore, these tables are not suitable for analysing the different aspects of imports. The specific case is the 1380 symmetric IOT of Statistical Center of Iran (SCI). This table is a commodity*commodity “mainly commodity technology assumption with adjustment on the basis of mixed technology assumption”. Besides the table lacks a separate row or colum vector of imports. To solve these issues, a new symmetric industry*industry table under industry technology assumption has been estimated. On the basis of this table, three methods of separating imports have used. The outcomes of the third method which seem very close to reality are taken for comparison with the other data of SCI and Custom. The findings reveal that the share of intermediate imports derived from the third method is close to the corresponding share of SCI and differs from the data provided by the Custom. When the shares of capital and consumption imports are compared, the differences are appeared to be considerable: the share of consumption imports derived from the third method is approximately three times more than the data given by Custom whereas the share of capital imports provided by the custom is more than two times obtained from the third method.