عوامل موثر بر مكان‌يابي بنگاه‌هاي صنعتي از ديدگاه رفتارگرايان: مدل لوجيت/ پروبيت

Effective Factors of Industrial Firm Location with Respect to

موفقيت اقتصادي يك بنگاه صنعتي نه تنها در گرو كارايي تكنيكي و اقتصادي آن است، بلكه به مكان استقرار فعاليت مورد نظر نيز بستگي دارد. عوامل موثر بر محل استقرار بنگاه‌هاي صنعتي را مي‌توان از سه ديدگاه نيوكلاسيك‌ها، نهادگرايان و رفتارگرايان مورد بررسي قرار داد. از ديدگاه نيوكلاسيك‌ها و نهادگرايان مهم‌ترين عوامل موثر بر مكان‌ بنگاه‌ها، عوامل بيروني بنگاه مانند نزديكي به زيربناها، دسترسي به نيروي كار ماهر، هزينه‌هاي حمل‌ونقل، ماليات و ... است، در حالي كه از ديدگاه رفتارگرايان عوامل دروني بنگاه مانند اندازه، مالكيت، نوع صنعتي كه بنگاه در آن به فعاليت مشغول است مورد تاكيد مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف اصلي بررسي عوامل موثر بر مكان‌يابي بنگاه‌هاي صنعتي از ديدگاه رفتارگرايان طراحي شده است. تمام بنگاه‌هاي صنعتي جديدي كه طي دوره زماني 1389-1380 در استان يزد تاسيس شده‌اند داده‌هاي اين پژوهش را تشكيل مي‌دهند. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه بنگاه‌هاي خصوصي تمايل داشته‌اند تا در نزديكي شهرهاي بزرگ مستقر شوند. اين در حالي است كه بنگاه‌هاي با اندازه بزرگ و متوسط تمايل دارند دور از شهرها مستقر ‌شوند. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد، مشوق‌هاي دولتي از جمله عوامل موثر بر مكان‌يابي بنگاه‌هاي صنعتي به شمار رفته و مي‌تواند به عنوان ابزار سياست‌گذاري براي هدايت بنگاه‌ها به ديگر شهرها تلقي شود.

Economic successful of a firm depends on not only to technical and economic efficiency but it also depends on location of firm. Effective factors on industrial firm location can analyze from Neoclassical, Institutional and behavioral approaches. From Neoclassical and Institutional view, Effective factors are external factors like proximity to infrastructure, availability to labor, transportation cost, and taxation and so on. While behavioral view confirms role of inter factors of firm like size, type of industry and so on. Therefore, this study mainly tries to survey the factors that effect on industrial firm location with respect to behavioral approaches. All of new industrial firm that established during 1380-1389 in Yazd province are data of this study. The results of this study indicate large, labor- intensive and privacy firms are located near large cities. Government’s incentives cause firms not located in large cities and move to location that there are government’s incentives. Also, firms in first stages of cycle of production are located in large cities