بررسي ميزان گرد و غبار سيمان در گروه‏ هاي شغلي مختلف در يك كارخانه سيمان در خراسان جنوبي در سال 8 138

Cement Dust Concentrations in Different Occupational Groups of a Portland Cement Industry in South Khorasane

زمينه و هدف: سيمان پودري نرم و سبز رنگ است و تركيبات آن شامل سيليكات كلسيم هيدراته، اكسيدهاي آلومينيم و مننيزيم، سولفات كلسيم و خاك رس مي‏باشد. تماس با گرد و غبار سيمان از عوامل تاثيرگذار بر سلامت افراد شاغل در اين صنعت مي‏باشد كه مي‏تواند باعث ايجاد مشكلات تنفسي و حساسيت‏هاي مختلف شود و با توجه به اهميت سلامت نيروي كار، اين مطالعه با هدف ارزيابي ميزان گرد و غبار در هواي تنفسي و همچنين تعيين درصد سيليس مواد، در يك كارخانه در خراسان جنوبي انجام گرفت. روش كار: در اين مطالعه توصيفي، با روش نمونه‏برداري فردي به روش استاندارد NIOSH 7500، ميزان گرد و غبار در گروه‏هاي شغلي مختلف تعيين گرديد. تعداد 148 نمونه فردي از ناحيه تنفسي كارگران در قسمت‏هاي مختلف كارخانه گرفته شد و براي تعيين ميزان سيليس موجود در مواد اوليه سيمان، كلينكر و پودر سيمان از روش فلورسانس اشعه ايكس استفاده گرديد. اطلاعات به‏دست آمده با نرم‏افزار SPSS و آمار توصيفي مورد تجزيه وتحليل قرار گرفت. يافته‏ها: ميزان تراكم گرد و غبار قابل استنشاق از 25/0 ± 35/0 ميلي‏گرم بر متر مكعب در بخش مديريت و اداري، تا 7/12± 8/30 ميلي‏گرم بر متر مكعب در بخش سنگ‏شكن، متغير بود. ميزان گرد و غبار قابل تنفس و قابل استنشاق در همه قسمت‏هاي كارخانه، به‏جز مديريت و اداري، بالاتر از حد مجاز بود. درصد سيليس در سيمان و كلينكر سيمان 22 درصد و در خوراك كوره 15 درصد تعييين گرديد. نتيجه‏گيري: غلظت ذرات گرد و غبار قابل تنفس و قابل استنشاق بالاتر از حد مجاز توصيه‏شده كميته فني بهداشت حرفه‏اي وزارت بهداشت است. و همه گروه‏هاي شغلي عملياتي در اين كارخانه در معرض گرد و غبار بيش از حد مجاز هستند.

Background and objectives: Cement is soft and green powder containing calcium silicate hydrate, aluminum and magnesium oxide, calcium sulfate, and clay. Exposure to cement dust is one of the factors influencing health of cement industry workers, causing different respiratory and allergic reactions. Considering the importance of workforce health, this study aimed to determine airborne concentrations and silica fraction of dust in a cement plant in South Khorasane. Methods: In this descriptive study, dust levels were determined using personal sampling method based on NIOSH 7500. 148 personal samples were taken from breathing zone of employees working in different parts of the plant. X-ray fluorescence method was used to determine silica fraction in raw material,, clinker, and cement powder. Data were analyzed by descriptive statistics using SPPS software. Results: Respirable dust concentration ranged from 0.25±0.35 in management and administration area to 12.7±30.8 mg per cubic meter in crusher area. Inhalable and respirable dust concentrations were higher than threshold limit values (TLV) in all plant areas except the management and administrative area. Silica fractions were determined to be 22 in cement and clinker and 15% in raw materials. Conclusion: Concentrations of inhalable and respirable cement dusts are much higher than those of occupational exposure limits proposed by Iranian Technical Committee of Occupational Health. Occupational exposure of all employees working in “production line” is higher than the permissible limit.