گردشگري سلامت در ايران (با تاكيد بر رتبه‏ بندي خواص درماني چشمه‏ هاي منتخب استان اردبيل)

Health Tourism in Iran (Emphasizing on ranking of therapeutic properties of selected springs in Ardabil province)

زمينه و هدف: استان اردبيل در شمال غربي كشور ايران واقع مي‏باشد و از نظر طبيعي داراي پتانسيل‏هاي با ارزشي است. چشمه‏هاي آب معدني و گرم كه به عنوان يكي از شگفتي‏هاي خلقت از گذشته‏هاي دور براي درمان بيماري‏ها استفاده مي‏شده‏اند، جايگاه خاصي را در استان اردبيل به منظور توريسم‏درماني براي گردشگران دارا هستند. روش كار: در اين پژوهش، پس از گردآوري اطلاعات، وضعيت 14مورد از چشمه‏هاي آب معدني و آب گرم استان اردبيل تحليل گرديده است، كه با در نظر گرفتن 14 چشمه و شاخص‏هاي درماني‏ آن‏ها و بررسي آمار سه ساله اخير بيماري‏هاي شايع كشور، سطح‏بندي انجام شده است. يافته‏ها: با رتبه‏بندي خواص درماني چشمه‏هاي منتخب استان اردبيل بر اساس خواص درماني منطبق بر بيماري هاي شايع در كشور، نتايج قابل توجهي بدست آمد كه حاكي از اين است كه برخي از چشمه‌هاي آب گرم و معدني استان اردبيل با توجه به كيفيت آن‏ها، براي درمان برخي از امراض بسيار مفيدند، كه به‏ترتيب چشمه آبگرم پنج خواهر (بش باجيلار) از نقطه نظر خواص درماني در شايع‏ترين بيماري، كه بيماري‏هاي قلبي عروقي هستند رتبه اول، چشمه آبگرم قهوه‏خانه همت در رتبه دوم، چشمه ديپ سيز گل در رتبه سوم، چشمه ايستي سو (ايلانجيق)، چشمه معدني )ويلا درق(، چشمه هفت بلوك (اهندار)، چشمه آبگرم قهوه‏خانه ممتاز، چشمه قينرجه، چشمه سقزچي رتبه چهارم، چشمه بوشلي (برجلو)، چشمه قره شيران (حمام) رتبه پنجم، چشمه بيله دره رتبه ششم و چشمه آبگرم آب چشم ( گوزسويي) در رتبه هفتم خواص درماني قرار مي‏گيرند. نتيجه‏گيري: استان اردبيل به واسطه شرايط خاص جغرافيايي مي‏تواند بعنوان يكي از قطب‏هاي مهم گردشگري سلامت در بين كشورهاي دنيا مطرح گردد، چرا كه برخورداري از مواهب طبيعي نظير چشمه‏هاي آب گرم و معدني مي‏تواند بهترين راه درمان بسياري از بيماري‏ها باشد.

Background & Objectives: Ardabil province is located in northwest of Iran and has valuable natural potential. Mineral and hot springs, as wonders of creation, that have already been used for treatment purposes for a long time, pose special importance in terms of medical tourism in Ardebil province. Methods: Status of 14 mineral hot springs of Ardebil province was analyzed following data collection. Ranking was done based on theraputic indices of 14 selected springs and past three years statistics for most prevalent diseases in the country. Results: Ranking of selected springs based on their therapeutic properties according to common diseases in the country gave significant results. The results suggest that some of the hot springs and mineral springs of Ardebil province are very useful for treatment of some diseases. Based on their therapeutic properties for treatment of cadiovascular disease, Besh Bajylar, Ghahvekhane e Hemat hot springs, Dypgol, “Aylanjyq, Vyladareh, Ahandar, Ghave Khane e Momtaz, Qynerjeh, and Saqezchy”, “Borjloo and Ghare Sheeran”, Biledaragh, and Guzsooyi were ranked as first to seventh priority, respectively. Conclusion: Ardebil province due to special geographical conditions can be one of the important centers for health tourism within the other countries, since presence of natural riches including hot springs may be the best method to treat many diseases.