مقايسه تاثير روش‏هاي آموزش حضوري و غيرحضوري كاركنان بهداشتي بر آگاهي مادران و تغييرات آنتروپومتريك شيرخواران

Comparing the Effectiveness of Attendance and Non Attendance Education of Health Workers on Knowledge of Mothers and Anthropometric Changes of Infants

زمينه و هدف: بسياري از بيماري‏هاي دوره بزرگسالي ريشه در تغذيه زمان كودكي دارند و بخش عمده‏اي از الگوها و عادات غذايي انسان‏ها در كودكي شكل مي‏گيرد. بكارگيري راهكارهايي مانند آموزش بهداشت براي بهبود الگوي تغذيه‏اي و ارتقاي سطح سلامت مادران در صدر اولويت‏هاي بهداشت تغذيه‏اي قرار دارد. اين مطالعه با هدف مقايسه تاثير روش‏هاي آموزش كاركنان بهداشت بر آگاهي مادران از تغذيه شيرخوار و تغييرات آنتروپومتريك شيرخواران آنان انتخاب و اجرا گرديد. روش كار: اين طرح يك مطالعه شبه تجربي بود. در اين طرح، تاثير آموزش حضوري و غيرحضوري مورد بررسي قرار گرفت. جامعه پژوهشي ما مادران داراي شيرخوار زير 6 ماه بود. در اين مطالعه، تعداد 303 نفر از 16 مركز بهداشتي بصورت تصادفي ساده بعنوان نمونه انتخاب و مورد بررسي قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده‏ها يك پرسش‏نامه معلم‏ساخته بود. يافته‏هاي اين تحقيق در نرم افزار SPSS و با آمار توصيفي- تحليلي آناليز گرديد. يافته‏ها: نتايج نشان داد كه ميانگين سن مادران 8/5 ±9/26 بود، حدود 10% مادران شاغل بوده و 75% فقط از شيرخودشان براي تغذيه نوزاد استفاده مي كردند. اختلاف معني‏داري بين سطح دانش تغذيه مادران در مورد تغذيه كودكان قبل و بعد از آموزش تغذيه مشاهده شد (05/0p < ). بين روش‏هاي آموزش و سطح آگاهي بعد از آموزش تفاوت معني‏داري وجود داشت (05/0p < ). اختلاف آماري معني‏داري بين قد و وزن قبل و بعد از آموزش مشاهده گرديد (05/0p < ). نتيجه‏گيري: هر چند آموزش حضوري كاركنان از آموزش غير حضوري موثرتر بود، ولي هر دو روش در افزايش آگاهي مادران و تغييرات آنتروپومتريك كودكان موثر بودند. لذا بايد انواع آموزش‏ها ارايه گردد تا آگاهي و رفتارهاي ارتقا ‏دهنده سلامت مادران افزايش يابد. اما بايستي به آموزش چهره به چهره با انگيزه و آمادگي قبلي كاركنان، بيشتر توجه شود.

Background & Objectives: Many adulthood diseases originate from childhood nutrition and the most of human food patterns and habits are formed in childhood. To improve nutritional pattern and promote motherʹs health, implementing strategies e.g. health education are on the top of nutrition health priority. The aim of this study was comparing the effectiveness of different teaching methods of health workers on knowledge of mothers about infant’s nutrition and changes in their anthropometric pattern. Methods: This quasi-experimental study evaluated effectiveness of attendance and non attendance training methods. The study population included mothers’ of breast-fed children less than 6 years of age. In this study, 303 subjects were selected using random sampling method from 16 urban health centers. Data were collected by a standard questionnaire and analyzed by descriptive and analytical statistics using SPSS software. Results: Average age of subjects was 26.9±5.8 years, about 10% of mothers were employed and 75% of mothers exclusively breast-feed their infants. Statistically significant differences were observed in nutritional knowledge of mothers on children’s diet before and after training (p < 0.05). However, there has been no significant difference on subjects’ knowledge between different training methods. Both height and weight of before training significantly differ from those of after training (p < 0.05). Conclusion: Although both methods improved mothers’ knowledge and infants’ anthropometrical indices, however, attendance education of staffs was more effective than non attendance method. Therefore, we recommend both attendance and non attendance methods to improve knowledge and enhance health promoting behaviors.