بررسي اثر بيشينه و كميته قيمت سهام به‌عنوان نقطه مرجع بر حجم معاملات در بورس اوراق بهادار تهران

The Investigation of Maximum and Minimum Stock Price’s Effects as Reference Point on Volume in Tehran Stock Exchange

بررسي اثر بيشينه و كميته قيمت سهام به‌عنوان نقطه مرجع بر حجم معاملات در بورس اوراق بهادار تهران حسن قاليباف اصل* محسن صادقي باطاني** تاريخ دريافت: 1/10/88 تاريخ پذيرش: 4/5/90 صفحات: 142-129 مالي رفتاري يكي از رويكرد هاي جديد در حوزه مالي است كه به توصيف رفتار سرمايه‌گذاران و توجيه برخي از استثناياتي مي پردازد كه فرضيات بازار كارا قادر به تبيين آن نبود. تيوري دورنما و اثر تمايلي از مباحث مطرح در پارادايم مالي رفتاري مي باشد كه بيان‌كننده موقعيت فرد در هنگام تصميم گيري است. اثر تمايلي كه ريشه در تيوري دورنماي كانمن و تيورسكي دارد به تشكيل نقطه مرجع اشاره و بيان مي‌كند كه سرمايه‌گذاران بر اساس نقطه مرجع انتخابي خود تصميم‌گيري خواهند نمود. بر اساس اين تيوري، سرمايه‌گذاران تمايل دارند هنگامي كه در سود هستند به سرعت سود خود را شناسايي كرده و از موقعيت خود خارج شوند درصورتي كه اگر سرمايه‌گذاري انجام شده در زيان باشد سعي مي‌كنند در موقعيت خود باقي بمانند، لذا افراد سود و زيان‌هاي خود را براساس نقطه مرجع تعريف مي‌كنند و هنگام رويارويي با زيان ريسك‌پذير، و هنگام رويارويي با سود ريسك‌گريز مي‌شوند. هدف اصلي اين تحقيق بررسي تشكيل نقطه مرجع بر روي بيشينه و كمينه قيمتي سهام در 52 هفته قبل از هفته مورد مشاهده و اثر آن بر حجم معاملات مي‌باشد. يافته هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه با عبور قيمت از بيشينه قيمتي 52 هفته قبل، حجم معاملات افزايش يافته، درحالي‌كه با كاهش قيمت از كمينه قيمتي 52 هفته قبل، حجم معاملات تغيير معناداري ندارد. طبقه‌بندي JEL: G10, G12, H30. كليدواژه: مالي رفتاري، اثر تمايلي، تيوري دورنما، نقطه مرجع.

The Investigation of Maximum and Minimum Stock Price’s Effects as Reference Point on Volume in Tehran Stock Exchange Hassan Ghalibaf Asl1 Mohsen Sadeghi Batani2 Abstract One of the new approach in finance literature is behavioral finance, that describes behavior of investors and satisfies some of the anomalies that effective market hypothesizes were not able to describe it. One of the statement in behavioral finance paradigm is prospect theory and disposition effect that replies the position of individual during decision making. The disposition effectʹs base comes from Kahneman and Tversky’s prospect theory, point to construction of the reference points and replies that investors will decide according to their intended reference points. According to this theory, investors are more likely to close positions with gains than they are to close positions with losses. So, individuals define gains and losses relative to the reference point, and are risk-seeking when faced with loss outcomes and risk-averse when faced with gain outcomes. The main goal of this research is inspection of construction of reference point on max and min of stock price of 52 weeks prior reference point and itʹs effect on volume. Results of research represent with increasing of stock price in compared as max price of 52 weeks prior to reference, volume increases. While with decreasing of stock price from min price of 52 weeks prior, volume approximately remain the same. JEL Classification: G10, G12, H30 Key words: Behavioral Finance, Disposition Effect, Prospect Theory, Reference Point.