اثر سن، جنسيت و نوع رشته ورزشي بر كاربرد يادگيري مشاهده‌اي در ورزشكاران نخبه

The Effects of Age, Gender and Sport Type on Observational Learning Use in Elite Athletes

هدف از اجراي تحقيق حاضر تعيين اثر سن، جنسيت و نوع رشته ورزشي (انفرادي و تيمي) بر كاربرد كاركردهاي يادگيري مشاهده‌اي در ورزشكاران نخبه است. به‌منظور دست‌يابي به اين هدف، 265 ورزشكار تيم‌هاي ملي (106ورزشكار مرد و 159ورزشكار زن) با ميانگين سني84/4 ± 6/20، پرسش‌نامه كاركردهاي يادگيري مشاهده‌اي (كامينگ و همكاران، 2005) را براي اندازه‌گيري كاربرد سه كاركرد مهارتي، راهبردي و اجرايي تكميل كردند. نتايج نشان مي‌دهند كه تفاوت جنسيتي در كاربرد كاركرد اجرايي وجود دارد. به‌عبارت ديگر، ورزشكاران زن به‌طور معني‌داري بيشتر از ورزشكاران مرد از كاركرد اجرايي يادگيري مشاهده‌اي استفاده كرده‌اند در حالي‌كه كاربرد كاركردهاي مهارتي و راهبردي در بين ورزشكاران زن و مرد مشابه بود. علاوه بر اين، هر سه رده سني نوجوانان، جوانان و بزرگ‌سالان به‌طور مشابه از دو كاركرد راهبردي و اجرايي يادگيري مشاهده‌اي استفاده كرده‌اند، اما كاربرد كاركرد مهارتي در ورزشكاران بزرگ‌سال به‌طور معني‌داري بيشتر از ورزشكاران رده‌هاي نوجوانان و جوانان بود. در نهايت اينكه، ورزشكاران رشته‌هاي انفرادي به‌طور معني‌داري بيشتر از ورزشكاران رشته‌هاي تيمي از كاركرد راهبردي استفاده كرده‌اند در حالي‌كه تفاوتي معني‌دار دركاربرد كاركردهاي مهارتي و اجرايي در بين ورزشكاران رشته‌هاي انفرادي و تيمي ديده نشد. يافته‌هاي تحقيق پيشنهاد مي‌كنند كه مربيان ورزشي، روان‌شناسان ورزش و ورزشكاران، از كاركردهاي شناختي و انگيزشي يادگيري مشاهده‌اي به‌عنوان يك ابزار قدرتمند براي اكتساب مهارت‌هاي حركتي و آماده‌سازي ورزشكاران از لحاظ رواني استفاده نمايند.

The purpose of present study was to examine the effects of age, gender and sport type on observational learning (OL) use in elite athletes. 265 athletes of Iranian national teams (20.6±4.84 years) completed the Functions of Observational Learning Use Questionnaire (FOLQ; Cumming et. al, 2005) to assess their use of three skill, strategy and performance functions of OL. Finding indicated that there were gender differences in the performance function, in the other words, females used the performance function significantly more than males. In contrast, the use of the skill and strategy functions of OL in females and males were the same extent. In addition, both teenage and youth athletes used the strategy and performance functions of OL similarly, but adult athletes used the skill function significantly more than others. Finally, the results revealed that the strategy function of OL in team sports athletes is significantly used more than individual sports athletes, while there were no significant differences in athletes use of skill and performance functions of OL among team and independent sports athletes. These findings suggest that coaches, sport psychologists and athletes could be effectively used different functions of observational learning as a powerful mean on acquisition of motor skills and mentally preparation of athletes.