بررسي اثر شدتهاي مختلف برداشت بر توليد علوفه و شادابي گونه Stipa arabica در سايت سه اصفهان

Effect of different harvesting intensities on forage production and vitality of stipa arabica at Isfahan Soh site

بهره برداري اصولي و مناسب از گياه در مرتع يكي از اصول پايداري توليد در اكوسيستم هاي مرتعي است كه موجب بهره‌گيري مداوم و اقتصادي از مرتع مي گردد. براي نيل به پايداري و تداوم توليد در مراتع استپي، مطالعه اثر شدتهاي مختلف برداشت بر توليد علوفه و بنيه و شادابي گونه Stipa arabica از سال 1386 تا 1389 در سايت سه اصفهان به اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايشي در هر بلوك شامل چهار شدت برداشت 25، 50 و 75 درصد و شاهد (بدون برداشت) بودند. در هر تيمار 10 پايه از گونه به عنوان تكرار مورد نظر قرار گرفته كه بر روي هريك متغيرهاي وابسته مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج بدست آمده با آزمايش فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با ده تكرار و به مدت چهار سال در سايت سه اصفهان در نرم افزار SAS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان دادند كه توليد علوفه گونه Stipa arabica در اثر برداشت هاي مختلف از لحاظ آماري معني دار نمي باشد و تا 75 درصد هم مي توان از اين گونه برداشت نمود، منتهي در شدت برداشت سنگين از ميزان بنيه و شادابي اين گونه در طول سال هاي مورد آزمايش كاسته شد؛ به طوري كه ميزان شدت برداشت در سال هاي مختلف در سطح 1 درصد معني دار شد و در طول 4 سال به تدريج ميزان توليد كاهش يافت. با توجه به داده هاي طرح ميزان شدت برداشت براي گونهStipa arabica در اين منطقه، به ميزان50 درصد پيشنهاد مي گردد تا سلامتي و شادابي اين گونه نيز در طول سالهاي برداشت حفظ شود.

Appropriate utilization of plant species in rangelands is one of the principles of sustainable production in rangeland ecosystems that leads to continuous and economic utilization of rangelands. In order to achieve stability and continuity of production in steppe rangeland, this study was performed to investigate the effect of different harvesting intensities on forage production and vitality of Stipa arabica at Isfahan Soh site, during 2007 to 2010. Treatments in each block were included four grazing intensities of 25, 50 and 75% and control (no harvest). In each treatment, 10 individuals of species were used as replications evaluated on each of the dependent variables. A factorial experiment in a completely randomized design with ten replications and four years was used to analyze the data. Data analysis was performed by SAS software. Results showed that forage production of Stipa arabica did not differ statistically in response to different harvesting intensities, and up to 75 percent of the species could be harvested, but heavy harvesting intensity decreased the vigor and vitality of the species during the examined years. Harvesting intensities were significant at 1% level of probability and production rate decreased gradually over the 4 years. According to the results, a harvesting intensity of 50% is recommended for Stipa arabica in the region so that health and vitality of this species is preserved during the harvesting years.