انتخاب مدل كسب‌و‌كار مناسب براي بنگاه‌هاي اقتصادي فعال در حوزه‌ي اينترنت همراه در ايران با استفاده از رويكرد تجزيه‌وتحليل سلسله‌مراتبي

Business Models Selection for Active Enterprises in Mobile Internet Sector in Iran Using AHP

مدل كسب‌وكار از دسته مفاهيمي محسوب مي‌شود كه در طي ساليان اخير توجه روزافزوني را به خود جلب كرده است. با توجه به گرايش روز‌افزون كاربران تلفن همراه در ايران به اينترنت همراه، خدمات مبتني‌بر اينترنت همراه مورد استقبال كسب‌وكارها و بنگاه‌هاي خدماتي و مشتريان آنها قرار گرفته است. يكي از چالش‌هاي اين بنگاه‌ها انتخاب مدل كسب‌وكار مناسب است. با توجه به اهميت انتخاب مدل كسب‌و‌كار مناسب در موفقيت يك بنگاه اقتصادي، لازم است، شركت‌هاي ارايه‌دهنده اينترنت همراه در ايران نيز توجه ويژه‌اي به ارايه‌ي اينترنت همراه و گسترش آن داشته باشند. اين موضوع زمينه‌اي شد تا مدل كسب‌وكار مناسب براي بنگاه‌هاي ارايه‌دهنده‌ اينترنت همراه در ايران در اين پژوهش بررسي شود؛ از اين‌رو، سوال اساسي اين پژوهش عبارت است از اينكه مدل كسب‌وكار مناسب براي بنگاه‌هاي ارايه‌دهنده اينترنت همراه در ايران چيست؟ براي پاسخ به اين سوال، پژوهش حاضر شكل گرفت. در اين پژوهش كه از نظر استراتژي پژوهش، كيفي و از نظر هدف، ‌كاربردي توسعه‌اي است پس از مرور ادبيات، مدل‌هاي كسب‌وكار موجود براي بنگاه‌هاي ارايه‌دهنده اينترنت همراه و معيارهاي انتخاب مدل كسب‌وكار مناسب شناسايي شدند. آنگاه با توجه به عوامل فردي، اجتماعي، فني، اقتصادي و سازمان، به‌عنوان عوامل موثر بر انتخاب مدل كسب‌وكار اينترنت همراه و تكنيك AHP، مدل كسب‌وكار پرداخت براي ارايه‌ي خدمت از ميان مدل‌هاي موجود به‌عنوان مناسب‌ترين مدل براي اين حوزه در ايران شناسايي شد.

The concept of business model has attracted increasing attention in recent years. Specifically, growing number of internet providers on mobile phones are challenged by the selection of appropriate business model. Considering the importance of a good business model in the firm’s success, this research investigates the business models selection process of internet providers on mobile phones in Iran. To answer the question of what is the most appropriate business model for these firms in Iran, first a comprehensive literature review was conducted. Existing business models for the mobile internet providers were identified and business model selection criteria were highlighted. These criteria for selection of business model included individual, social, technical, economic and organizational factors. After conducting qualitative interviews and employing AHP techniques, “payment for services by customers” was identified as the most suitable model for internet providers on mobile phones in Iran.