ويژگي‌هاي روانسنجي مقياس رجحان‌هاي زود/دير خوابيدن در بين كاركنان دانشگاه شهيد چمران

Psychometric Properties of the Early/Late Preferences Scales Sleep among Employees of Shahid Chamran University of Ahvaz

هدف اين پژوهش بررسي اندازه‌گيري ويژگي‌هاي روانسنجي (پايايي و روايي سازه) مقياس رجحان‌هاي زود/ دير خوابيدن در بين كاركنان دانشگاه شهيد چمران بود. در اين پژوهش 200 نفر از كاركنان اداري ديپلم به بالا دانشگاه شهيد چمران اهواز به صورت تصادفي ساده برگزيده شدند و به مقياس رجحان‌هاي زود/ دير خوابيدن و پرسشنامه سنخ شخصيتي بامدادي-شامگاهي پاسخ دادند. تحليل مولفه‌هاي اصلي (با روش چرخش واريماكس) در مقياس رجحان‌هاي زود/ دير خوابيدن سه عامل (فعاليت عمومي، جهت‌گيري بامدادي و جهت‌گيري شامگاهي) كه رويهم 83/48% واريانس مقياس تبيين كردند. همچنين بر اساس ساختار عاملي تاييدي مدل سه عاملي با يك اصلاح نسبت به مدل يك عاملي با دو تعديل در جامعه برازنده‌تر است. نتيجه‌هاي به دست آمده در مورد همساني دروني كل مقياس و عامل‌هاي سه گانه بيانگر پايايي در حد قابل قبول مقياس بود. همبستگي بين هر يك از ماده‌هاي مقياس با نمره‌ي كل ماده‌ها از 41/0 تا 64/0 متغير و همگي معنادار بودند. ضريب روايي همزمان بين مقياس رجحان‌هاي زود/ دير خوابيدن و خرده مقياس‌ها با پرسشنامه جهت‌گيري سنخ شخصيتي بامدادي-شامگاهي معنادار بودند. با توجه به روايي و پايايي مقياس رجحان‌هاي زود/ دير خوابيدن مي‌توان از اين مقياس در محيط‌هاي صنعتي و سازماني، باليني و تحقيقاتي در راستاي جايگزين كردن كاركنان در نوبت‌هاي كاري، افزايش كارايي، پيش‌گيري و كاهش صدمات جسماني و رواني انسان‌ها استفاده كرد.

The aim of this study was to investigate psychometric properties of the Early/Late Preference Scales. 200 personnel selected using simple random method (92 male, and 108 female) completed the Early/Late Preference Scale, and Morningness-Eveningness Question-naire. To assess the reliability of measure, ? coefficient, and to examine the validity of this measure, exploratory factor analysis (Varimax rotation), and confirmatory factor analysis were administered. Principle components analysis (Varimax rotation) on the Early/Late Preferences Scale revealed three factors: General activity, Morningness, and eveningness accounted for 48.83% of the variance. The greater portion of this variance (24.48%) was accounted for by the first factor. Also, confirmatory factor analysis showed preference for determined the three-factor model by one modification over the one-factor model by two modifications. Cronbachʹs ? coefficient (internal consistency) was acceptable for the whole scale and in extracted factors. Correlation coefficient between each item of the scale with the total score of the items ranged between 0.41 to 0.64 and all were statistically significant (p?0.001). Concurrent validity coefficient between this scale and Morningness-Eveningness Questionnaire (M-EQ) was -0.40. These results support the use of the PS as a brief instrument for assessing the hierarchical structure of Early/Late Preference Scale in a variety of participants.