تعيين مناطق مناسب اجراي پروژه پخش سيلاب با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي و سيستم اطلاعات جغرافيايي (مطالعه موردي: حوضه آبخيز ميخوران كرمانشاه)

Determining suitable locations for water spreading projects using analytical hierarchy process and geographicalinformation systems (Case study: Kermanshah province)

با توجه به اينكه مديريت و تصميم گيري در انتخاب مكانهاي مناسب اجراي پروژه هاي پخش سيلاب با درنظر گرفتن معيارهاي متعدد شامل معيارهاي فني و اقتصادي-اجتماعي ، كار دشواري است، اين پژوهش، با هدف مكانيابي مناطق مناسب اجراي پروژه پخش سيلاب در حوزه ميخوران به مساحت 22/9092 هكتار در استان كرمانشاه با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي در سه مرحله مورد استفاده قرار گرفته است. مرحله اول شامل تعيين سطوح سلسله مراتبي متشكل از هدف، معيارها، زيرمعيارها، و عوامل بود. طي مرحله دوم، استانداردسازي عوامل براساس منطق فازي و وزندهي معيارها و زيرمعيارها بر اساس فرآيند تحليل سلسله مراتبي و مقايسات زوجي معيارها و زيرمعيارها با ارزشهاي ارجحيتي يك تا نه، و نرخ ناسازگاري كمتر از يك دهم در محيط نرم افزاري ARC-GIS و به كمك زير برنامه AHP انجام پذيرفت. در اين تحقيق معيارها و زيرمعيارهاي تاثيرگذار بر مكانيابي انجام پروژه در قالب 8 معيار و 21 زيرمعيار شناسايي و تحليل شدند. در نتايج بدست آمده در مرحله وزندهي معيارها، نرخ ناسازگاري معيارهاي پخش سيلاب 0/094 محاسبه شده است كه اين رقم تاييدكننده صحت وزندهي انجام شده مي باشد. با توجه به نتايج تحقيق از ميان معيارهاي اقتصادي – اجتماعي، هيدروژيولوژي، زمين شناسي، اقليم، هيدرولوژي، خاك، فيزيوگرافي و پوشش، معيار زمين شناسي با وزن نرمال 0/293 بيشترين تاثير را بر مكانيابي اجراي پروژه دارا بود.در مرحله آخر، پس از تلفيق اين لايه ها، نقشه نهايي مكانهاي بهينه اجراي پروژه پخش سيلاب، تهيه گرديد. استفاده از اين الگو براي مكانيابي ساير پروژه هاي منابع طبيعي باعث استفاده بهينه از داده ها و صرفه جويي در زمان و هزينه است.

Water deficiency and low soil moisture, are considered as limiting factors in recovery and reform of semi-arid rangeland areas. Considering the problem of water deficiency and low soil moisture in pastures discussed, atmospheric descending storage projects can be one of suitable strategies to compensate for water shortages in such areas. On the other hand, considering several criteria that must be considered in this selection, it is difficult to choose the appropriate locations to execute projects such as Water Spreading. These factors include technical and Social-Economical criteria. In this study, in order to locate suitable areas for Water Spreading projects, Spatial Decision Support System has been used in three stages. Meykhoran region in Kermanshah Province was considered to do this research.The first stage involves determining hierarchical levels consisting of object, Criteria, Sub criteria, and Factors. During the second stage, standardization of Criteria on the basis of Fuzzy Logic, weighting Criteria and Sub criteria based on Analytical Hierarchy Process, and paired comparisons of Criteria and Sub criteria with preference values of one to nine with incompatibility rate of less than one tenth were done in ARC-GIS software environment by using AHP subprogram. In the final step, after integration of these layers, the final maps of optimal sites for Water Spreading were prepared. Using this template to locate other natural resources projects will help to optimize using data, saves time, and decrease costs.