اثر سطوح مختلف آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد دانه و اجزاي عملكرد گياه دارويي شويد (Anethum graveolens L.)

Effect of irrigation and nitrogen fertilizer levels on yield and yield components of dill (Anethum graveolens L.)

به منظور بررسي اثر تيمارهاي آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه شويد (Anethum graveolens L.)، پژوهشي در سال زراعي 89-1388 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز انجام شد. آزمايش به صورت كرت هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تيمارهاي آبياري (آبياري پس از 70، 100 و 130 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A) و سطوح كود نيتروژن (0، 40، 80 و 120 كيلوگرم در هكتار) به ترتيب در كرت هاي اصلي و فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه كود نيتروژني اثر معني داري بر قطر چتر فرعي، وزن هزار دانه، عملكرد دانه و شاخص برداشت داشت (05/0(p?، ولي اثر تيمارهاي آبياري و اثر متقابل تيمارهاي آبياري و كود نيتروژن روي هيچ يك از صفات مورد بررسي معني دار نبود. بيشترين قطر چتر فرعي در تيمار نيتروژن شاهد توليد شد، در حالي كه بيشترين وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملكرد بذر متعلق به تيمار 40 كيلوگرم در هكتار نيتروژن به ترتيب با 4/1 گرم، 3/49 درصد و 9/27 گرم در متر مربع بود. بين سطوح 40 و 80 كيلوگرم در هكتار نيتروژن اختلاف معني داري وجود نداشت. بنابراين، به نظر مي رسد كه استفاده از 40 كيلوگرم نيتروژن در هكتار براي توليد عملكرد شويد مناسب تر مي باشد. . با توجه به اينكه اثر كم آبي بر هيچ يك از صفات مورد بررسي معني دارنيست، مي توان نتيجه گرفت كه شويد گياهي متحمل به خشكي مي باشد.

In order to investigate the effect of irrigation and nitrogen fertilizer on yield and yield components of (Anethum graveolens L.), a field experiment was performed in Agricultural Research Farm of the University of Tabriz, Iran, during growing season of 2009-2010. The experiment was carried out as split plot based on randomized complete block design with three replications. Irrigation treatments (irrigation after 70, 100, 130 mm evaporation from class A pan) and nitrogen levels (0, 40, 80, 120 kg.ha-1) were allocated to main and sub-plots, respectively. The results showed that nitrogen fertilizer had significant (p?0.05) effect on minor diameter umbrella, 1000-seed weight, seed yield and harvest index. However, irrigation and effect between irrigation and nitrogen were not affected any of the traits. The greatest minor diameter umbrella was obtained with control nitrogen treatment and maximum 1000-seed weight, harvest index and seed yield were obtained from 40 kg.ha-1 nitrogen. There was no any significant difference between 40 and 80 kg.ha-1 nitrogen levels. Therefore, it seems that for producing the highest yield application of 40 kg.ha-1 nitrogen is suitable. As water deficit no significant effects on this traits, of dill, it can be concluded that dill is a tolerant plant to drought stress.