بررسي تنوع ژنتيكي لاينهاي اعاده كننده باروري در برنج بر اساس صفات مورفولوژيك

Genetic diversity of fertility restoring lines in rice based on morphological characteristics

در اين مطالعه تنوع تعداد 35 لاين خارجي برنج به همراه 2 لاين ايراني از نظر 8 صفت زراعي مورد بررسي قرار گرفت. ژنوتيپ هاي مورد بررسي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري كشت شدند. ضرايب تنوع فنوتيپي براي اكثر صفات بالا بود كه بيانگر وجود تنوع كافي در صفات مورد بررسي مي باشد. نتايج حاصل از تجزيه به مولفه هاي اصلي حاكي از نقش 3 مولفه اصلي در توجيه 22/68 درصد از تنوع كل داده ها مي باشد. مولفه اول مربوط به ويژگي پر شدن دانه مي باشد، در حالي كه مولفه دوم اهميت و ارتباط مثبت دو صفت تعداد دانه و طول خوشه را با همديگر و مولفه سوم اهميت صفات زايشي را در مقابل صفات رويشي نشان مي دهد. بررسي ضرايب همبستگي بين صفات مورفولوژيكي رابطه مثبت و معني دار بين عملكرد و تعداد دانه پر در خوشه را نشان داد. تجزيه خوشه اي ژنوتيپ ها با روش واريانس مينيمم وارد و معيار فاصله اي اقليدسي توانست لاين ها و ارقام اعاده كننده باروري را در 3 گروه مختلف قرار دهد. نتايج اين تحقيق مشخص كرد كه، لاين هاي خارجي با ارقام ايراني مي توانند در اثر دورگ گيري ارقام هيبريد جديد را بوجود آورند.

Diversity of 35 foreign rice l ines along with 2 Iranian lines was evaluated using 8 morphological traits. Genotypes were planted in a randomized complete block design with three replications at research farm of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University. Coefficients of phenotypic variations were high for most of traits revealing existence of sufficient variation for studied traits. Among principle components obtained through principle component analysis, three of them were explained 68.22 percent of total variation. First component related to grain filling characteristics, while second component showing importance and positive correlation of grain number with panicle length and third component showing importance of reproductive traits against vegetative traits. Coefficients of correlations showed positive and significant relationship of yield with filled grains per panicle. Cluster analysis of genotypes using Ward’s minimum method and Euclidian distance criteria classified fertility restoring lines in three different groups. Results of this study indicated that, foreign lines via hybridization with Iranian cultivars could produce new hybrid varieties.