شالوده هاي شهري و مناسبات قدرت از فروپاشي افشاريه تا مرگ كريم خان زند

Urban bases and Power Relations From the collapse of Afsharids up to the death of Karim Khan Zand

شكل گيري و رشد مناطق شهري يكي از نمادهاي اصلي شكوفايي اقتصادي محسوب مي شود. در آستانه ورود به قرن نوزدهم ميلادي كه سير تحولات جهاني سرعت فزاينده اي يافته بود و نقش شهرها با عناصر فعال اقتصادي در اين زمينه بيش از ساير گروه هاي اجتماعي به چشم مي خورد، جامعه ايران در دل يك مرحله از بحران هاي داخلي فرو رفت كه نه تنها به توقف كامل فرايند نقش-سازي شهرها در عرصه هاي مختلف سياسي و اقتصادي انجاميد بلكه نشان داد هنوز عناصر پر تحرك ايلياتي، كنشگران اصلي صحنه هاي سياسي هستند و مراكز شهري به نوعي بايستي هم چنان تابعيت پذيري خود را از ساختار ايلياتي حفظ كنند. به همين دليل جايگاه شهرها، به تامين كننده نيازهاي اقتصادي عناصر مدعي قدرت تقليل يافت. نوشتار حاضر ضمن بررسي تاثير چالش هاي نظامي بر مراكز شهري، نگرش هاي كريم خان زند به مقوله شهر را نيز مورد توجه قرار داده است.

Urban areas formation and development are considered as the main symbols of prosperity. In the early nineteenth century, when there the global evolution was at its astonishing rate and cities, with their active economic elements, found an outstanding role, Iranian society involved internal crisis. This not only ended the political and economic role of cities in important interactions off but also showed the important position of Iranian tribes which forced cities to obey their conditions. Therefore, the cities just descended to elements fulfilling the economic needs of the people. In this paper, we are to analyze the military challenges of urban areas as well as Karim Khan’s attitude toward them.