مناسبات روحانيان با دولت در عصر صفوي

Clergy-state Relations in the Safavid Period

واكاوي رابطه ميان روحانيان، در مقام نيروي مهم ‌اجتماعي، با دولت صفوي مي‌تواند ما را از درك بسيطي از رابطه به‌سوي درك دقيق آن سوق دهد. موضوع اين مقاله، مناسبات ميان دولت و روحانيان است؛ بنابراين فراز و فرود روابط ميان روحانيان و حكومت،شكل‌هاي مشاركت آن‌ها در سياست و چگونگي تحول آن در دوره صفوي و عوامل موثر بر اين تحول بازكاوي شده است. مناسبات ميان دولت و روحانيان براساس ديدگاه نظري چارلز تيلي به جامعه سياسي مطالعه شده است.در اين پژوهش، روش كتابخانه اي به‌كار رفته است. نتايج نشان مي‌دهد رابطه روحانيان با دستگاه سلطنت به سه شكل عضويت در دستگاه سلطنت،نفوذ در سياست و كناره‌گيري از دستگاه سياسي است و از ميان اين سه شكل، رابطه غالب عضويت در دستگاه سياسي است.

The relationship between the clergy as amajor social force and the Safavid state canlead our simple understandingto the exact understanding that may answer many of our questions in the social history of Iran. This paper considers the relations between the government and the clergy bystudying the fall and the rise of theclerics and the government relations, forms of their participation in policy, its development in the Safavid era and factors affecting on this evolution. This relationship can be investigated using the Tily’s theory and it can be saidthat this relationship takes many forms. Three overall types include membership in theoverall system of monarchy, influencing policy and resignation. Thismethodology is based on descriptive historical narrative approach.