تاثيرپذيري و الهام گيري سوررياليسم از ادبيّات عرفاني با بررسي تقابلات بين آنها

Surrealism and its Inspiration from Mystical Literature

بحث برانگيزترين مكتب ادبي قرن بيستم، سوررياليسم، باتمام تاثيراتي كه در ادبيّات جهان گذاشت، در ادبيّات فارسي، بي‌سابقه و غريب نبوده است. تجربيّات فراحسّي عارفان وشطحيّات آنان گويي سرچشمه‌هاي سوررياليسمي بودند كه قرن‌ها بعد در اروپا ظاهرشد. جستجوي عرفان در روح و جان آدمي، همان ژرف كاوي‌هاي سوررياليسم در ذهن و ناخودآگاه انسان است. جلوه گاه حقيقت برتر هستي براي عارف دل و روح است و براي سوررياليست عمق ذهن و ناخودآگاه، كه بايدكشف شود. نتايج حاصل از سلوك طولاني مدّت عرفاني و تلاش‌هاي كوتاه و زودگذر سوررياليسم نيز تا مسيري مي‌توانند با تسامح همگام تلقّي شوند. امّا اتكا عرفان به اعتقاد اصيل ديني و عدم چنين اعتقادي در سوررياليسم، غناي عرفان را در برابر سوررياليسم آشكار مي‌سازد. با وجود تشابهات و روابط نزديك بين عرفان و سوررياليسم، ورود عرفان در زندگي عملي عرفا، پويايي و رشد و تكامل شگفت‌آوري به آن بخشيد كه سوررياليسم به دليل كناره گرفتن از صحنه زندگي واقعي، از چنين امتياز تضمين كننده‌اي محروم ماند.

The most debatable school of literature in twentieth century, Surrealism, by considering all of its influences on the world of literature, has not been ignored in Persian literature. It seems that the sursensuous experiences of Gnostics and their " Shathyyat " are the origins of Surrealism, which appeared in Europe later. Seeking for Mysticism in humanʹs soul, is as the same as seeking for Surrealism in the unconscious mind, which has used a lot from Frauidʹs ideas in this case. For Gnostic, the manifestation of the superior reality of the life are soul and heart, and for Surrealist itʹs the depth of mind and the unconscious mind, which should be discovered. The results of long-term mystical inspiration, and the short and transient struggles of Surrealist, to some extent, can be considered equal. But the gnosticsʹ assurance to real religious believes, and the lack of such a belief in Surrealism, caused the Mysticismʹs wealth in comparing with Surrealism. By considering the close similarities between Surrealism and Mysticism, we can see that the entrance of Mysticism into the practical gnosticsʹ life, led to itʹs growth and development. Surrealism has been deprived from this wonderful development because of its isolation from the real life. Key words : Mysticism , Surrealism , Superior reality, Soul, Mind .