اثر تنش خشكي بر شاخص‌هاي رشد بادرنجبويه (Melissa officinalis L.)

The effect of drought stress on growth indices of Balm (Melissa officinalis L.)

اثر تنش خشكي بر شاخص‌هاي رشد بادرنجبويه (Melissa officinalis L.) در ايستگاه تحقيقات البرز بررسي شد. اين آزمايش در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 5 تيمار و 4 تكرار اجرا شد. در اين بررسي اثر تيمارهاي تنش 1 T(بدون تنش معادل 100% ظرفيت زراعي)، 2 T(آبياري در80% ظرفيت زراعي)، 3T (آبياري در60% ظرفيت زراعي)، 4 T(آبياري در 40% ظرفيت زراعي) و 5T (آبياري در 20% ظرفيت زراعي) بر برخي از شاخص‌هاي رشد از قبيل شاخص سطح برگ، ماده خشك، سرعت رشد گياه و سرعت رشد نسبي بادرنجبويه بر اساس درجه‎ي روز رشد مطالعه شد. نتايج نشان دادند بيش‎ترين شاخص سطح برگ و تجمع ماده خشك به ترتيب با 5/2 و 650 گرم بر متر‎مربع مربوط به تيمار شاهد (100%FC) بود. همچنين كم‎ترين شاخص سطح برگ و تجمع ماده‎ي خشك مربوط به تيمار تنش شديد (20%FC) بود. تيمار شاهد بالاترين سرعت رشد را تا پايان دوره‎ي رشد نشان داد. اين تيمار (شاهد) داراي كاهش سريع شاخص سرعت رشد نسبي (RGR) بود. بالاترين سرعت رشد نسبي را تيمارهاي تنش متوسط و به‌خصوص تيمار تنش 60%FC داشت. در اين بررسي بهترين شاخص‌ سطح برگ و تجمع ماده خشك در شرايط بدون تنش خشكي بدست آمدند. اما با توجه به نزديكي شاخص‌هاي بالا در تيمار آبياري در 60% ظرفيت زراعي با تيمار شاهد و بالا بودن درصد و عملكرد اسانس تيمار آبياري در 60% ظرفيت زراعي، اعمال تنش‌هاي متوسط براي توليد اين گياه مورد تاييد قرار ‌گرفت.

The effect of drought stress on growth indices of Balm (Melissa officinalis L.) was conducted in Alborz Research Station-Karaj Iran. This research was performed under a Completely Randomized Block Design with 4 replications in 2006. In this research the effect of stress treatments T1 (control=100%FC), T2 (80%FC), T3 (60%FC), T4 (40%FC) and T5 (20%FC) were studied on some growth indices of Balm such as LAI, TDW, CGR, and RGR according to the Growing Degree days. Results showed that the maximum‎ LAI and TDW were 2.5 and 650 gr/m2 in control (100%FC) treatment respectively. So minimum LAI and TDW related to hard stress treatment (20%FC). The control treatment had high CGR in the first and end of growth periods but RGR was low in the late in this treatment. The maximum RGR were observed in medium stress and specially 60%FC. It had distinguished that the best indices were belonged to non stress condition. But, attention to closely of 60%FC indices to control and highest percentage and yield of essential oil of this treatment was accepted as a suitable drought stress in production of this plant.