برهمكنش تنش آبي و كودهاي محتوي روي، منگنز و بور بر عملكرد وكارآيي مصرف آب چغندرقند

Interaction of Water Stress and Different Amounts of Zinc, Manganese, and Boron Fertilizers on Yield and Water Use of Sugar Beet

اين تحقيق با هدف بررسي اثر تنش آبي و مقادير مختلف كودهاي روي، منگنز و بور بر اجزا عملكرد و كارايي مصرف آب چغندرقند به صورت فاكتوريل در قالب بلوكهاي كامل تصادفي با دو فاكتور دور آبياري و سطوح مختلف كودي درسه تكرار به مدت سه سال در قزوين اجرا گرديد. فاكتور دور آبياري در چهار سطح شامل6، 9، 12و 15روز( تيمارهاي E1 تا E4 )و فاكتور سطوح كودي در3 سطح شامل مصرف كود بر اساس آزمون خاك (30كيلوگرم درهكتار اسيد بوريك،40كيلوگرم در هكتار سولفات روي و 30 كيلوگرم در هكتار سولفات منگنز)، 30 درصد كمتر از توصيه كودي (21كيلوگرم درهكتار اسيد بوريك، 28 كيلوگرم در هكتارسولفات روي و21 كيلوگرم در هكتار سولفات منگنز)، 30 درصد بيشتر از توصيه كودي (39كيلوگرم درهكتار اسيد بوريك،52 كيلوگرم سولفات روي و 39 كيلوگرم در هكتار سولفات منگنز) به ترتيب تيمارهاي F2,F1 و F3 بود. نتايج تحليل آماري عملكرد ريشه چغندر قند نشان داد كه بين سطوح آبياري و سطوح مصرف كودهاي روي، منگنز و بور در سطح 5 درصد اختلاف معني داري وجود دارد و عملكرد ريشه درسطح آبياري 6 روزه و 30 درصد بيشتر از توصيه شده با مقدار 64696 كيلوگرم درهكتار بيشترين و در سطح آبياري 15 روزه و 30 درصد بيشتر از توصيه با مقدار 41736 كيلو گرم كمترين مقدار را داشتند. ميانگين عملكرد ريشه در سطح 30 درصد كمتر از توصيه كودي نسبت به سطوح ديگر بيشتر شد. ليكن ميزان درصد شكر در سطح توصيه كودي بيشتر بود. در شرايط آبياري با دور 6 روزه، با افزايش مصرف كود، عملكرد ريشه افزايش يافت .بر اساس نتايج اين تحقيق، چنانچه شرايط تنش آبي اتفاق بيافتد، لازم استاز مصرف كود بيشتر از توصيه شده، خودداري كرد. مقدار آب مصرفي در سطوح آبياري 6، 9، 12و 15 روزه به ترتيب برابر با 9659، 8104، 6677 و 5398 متر مكعب در هكتار بود. بيشترين كارايي مصرف آب آبياري در دور آبياري 15روزه درسطح كودي 30 درصد كمتر از توصيه، مقدار توصيه و30 درصد بيشتر از توصيه شده، به ترتيب با39/8 ،38/8 و 73/7 كيلوگرم ريشه چغندر قند بر متر مكعب آب، به دست آمد.

This study investigated the effect of water stress and different amounts of zinc, manganese, and boron fertilizers on yield components and water use efficiency of sugar beet. The experiment was conducted for three years in Qazvin, Iran, with two-factor factorial design in randomized complete block and three replicates including irrigation and fertilizer treatments. Irrigation treatments consisted of four intervals i.e. 6, 9, 12 and 15 days (treatments E1 to E4) and fertilizer levels included fertilizers based on soil test (30 kg boric acid/ ha , 40 kg zinc sulfate / ha and 30 kg manganese sulfate /ha,), 30 percent less than the recommended fertilizer (21 kg boric acid/ ha ,28 kg zinc sulfate /ha, 21 kg manganese sulfate /ha) and 30 percent more than the recommended fertilizer (39 kg boric acid / ha , 52 kg zinc sulfate /ha and 39 kg manganese sulfate / ha) treatments, respectively, F1, F2, and F3. Statistical analysis of sugar beet root yield showed significant (at 5% level) differences between irrigation treatments and fertilizer treatments. Treatment E1F3 produced a yield of 64696 kg/ ha, while E4F3 produced 41736 kg/ha that was the lowest yield. Average root yield of F2 treatments was more, but, in the case of F1, the amount of sugar level was higher. In the wettest irrigation treatment, root yield increased with increasing fertilizer rates. It is suggested that when water stress conditions occur, use of fertilizer in excess of the recommended levels should be avoided. The volumes of irrigation water applied in irrigation intervals of 6, 9, 12 and 15 days were, respectively, 9659, 8104, 6677, and 5398 cubic meters per hectare. Water productivities for irrigation interval of 15 days and F2, F1, and F3 were, respectively, 8.39, 8.38, and 7.73 kg beetroot per cubic meter of water, reflecting the most efficient use of irrigation water.