سطح بندي شهرستان هاي استان كرمانشاه در بهره‌مندي از شاخص هاي ساختاري سلامت با استفاده از الگوي اسكالوگرام

Stratification of Kermanshah Province Districts in Terms of Health Structural Indicators Using Scalogram Model

مقدمه: تحقق اهداف توسعه اي و كاهش نابرابريهاي منطقه اي در كشورهاي در حال توسعه در گرو برنامه ريزي منطقه اي مي‌باشد كه لازمه آن شناسايي جايگاه توسعه‌يافتگي مناطق نسبت به يكديگر است. اين پژوهش با هدف سطح بندي شهرستان هاي استان كرمانشاه در بهره‌مندي از شاخص هاي ساختاري سلامت با استفاده از الگوي اسكالوگرام انجام گرفته است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش از نوع توصيفي بوده كه به بررسي وضعيت شاخص هاي ساختاري سلامت در شهرستان‌هاي استان كرمانشاه در سال 1388پرداخته است. دادههاي مورد نياز در سه گروه شاخصهاي نهادي، نيروي انساني و بهداشت روستايي با استفاده از يك فرم جمع آوري اطلاعات محقق ساخته و از طريق مطالعه سالنامه آماري استان جمعآوري گرديد. تحليل دادهها بر اساس الگوي اسكالوگرام و به كمك نرم افزار Excel 2010 و SPSS نسخه 18 انجام گرفت. يافتهها: شكاف زيادي از نظر بهرهمندي از شاخصهاي ساختاري بهداشت و درمان در بين شهرستانهاي استان كرمانشاه وجود دارد. شهرستان كرمانشاه و جوانرود با 81 امتياز، بيشترين و شهرستان سرپل ذهاب با 39 امتياز، كمترين ميزان بهرهمندي از اين شاخصها را به خود اختصاص دادند. در مجموع 50 درصد از شهرستانهاي استان در سطح توسعه نيافته و كمتر توسعه يافته و 72/35 درصد از آن ها در سطح توسعه يافته قرار داشتند. نتيجهگيري: بيشترين توسعه‌يافتگي مربوط به شاخص‌هاي نيروي انساني و كم ترين توسعه يافتگي مربوط به شاخصهاي بهداشت روستايي و نهادي بود. در راستاي بهبود وضعيت شاخص هاي كمتر توسعه يافته و نيز تعديل تفاوت ها در سطوح برخورداري شهرستان‌هاي استان، پيشنهاد ميشود برنامه‌ريزي‌هاي توسعه محور متناسب با سطوح توسعه‌ يافتگي اين شهرستان ها به مرحله اجرا گذاشته شود.

Accessing developmental goals and decreasing regional inequality requires regional planning in developing countries. Therefore, it is important to identify developmental position of regions relative to each other. The aim of this study was to classify Kermanshah province townships about situation of health structural enjoyment indicators using Scalogram Model. Materials and Methods: This is a descriptive study and it determines health structural enjoyment indicators in townships of Kermanshah province. Data related to indicators were collected in 3 categories of institutional, human resources and rural health by the researcher using statistical yearbook. Data analysis was done using Scalogram Model, Excel 2010 and SPSS/18. Findings: There is a large gap between townships of Kermanshah province in terms of enjoyment of structural indicators of health services. Kermanshah and Javanrud Townships with 81 score and Sarpol-e Zahab Township with 39 score were the highest and lowest scores respectively from enjoyment of health structural indicators. Generally, 50% of townships were in less developed and underdeveloped level whereas 35.72% of townships were in developed level. Conclusion: High development was related to manpower indicator and low development was related to rural health institutional indicator. In order to improve less developed indicators and decrease the difference in enjoyment of health services indicators among townships, it is proposed that, development-oriented planning to be carried out appropriately with levels of development in these townships.