خط مشي بازتوزيع و حد عادلانه آن از ديدگاه اسلام

The Just Boundary of "Redistribution Policy" in the View of Islam

بر اساس ديدگاه اسلامي, يكي از وظايف مهم و اساسي دولت و حكومت ايجاد و بسط عدالت اجتماعي است كه يكي از عرصه‌هاي مهم آن عدالت اقتصادي است. با مراجعه به قرآن و روايات و معارف اسلامي، مي‌توان مجموعه‌اي از (خط مشي‌ها را كه به تحقق و بسط عدالت اقتصادي مي‌انجامد استخراج كرد. در اين ميان، يكي از خط مشي‌هاي مهم اقتصاد اسلامي براي ايجاد و بسط عدالت اقتصادي، سياست‌هاي «بازتوزيعي» است. اين مقاله تلاش دارد با روش «اجتهادي» ـ مرسوم در حوزه‌هاي علميه ـ و «تحليلي» و با تكيه بر آموزه‌هاي اسلامي، اثبات كند كه سياست‌هاي بازتوزيعي بايد تا آنجا ادامه يابد كه در درجه اول، فقر و محروميت برطرف گردد، و علاوه بر آن، اين سياست‌ها به گونه‌اي طرّاحي شوند كه نظام اقتصادي نوعي توازن نسبي ثروت بين اقشار گوناگون جامعه ايجاد كند، به گونه‌اي كه در جامعه اسلامي شكاف و فاصله عميق طبقاتي و اقتصادي وجود نداشته باشد.

According to Islamic viewpoint, one of the fundamental and important duties of a state or government is administering justice, one of whose important spheres is economic justice. A set of policies which aims at the administration of economic justice can be extracted from the Holy Quran, traditions, and Islamic disciplines. One of the important policies of Islamic economy for administering economic justice is "redistributive" policies. Using an analytical method based on independent judgment, which is commonly used in seminaries, the present paper tries to prove that redistributive policies have to continue until poverty and privation are eliminated. Furthermore, these policies should be designed in such a way that the economic system may move towards achieving a relative balance of wealth among the different classes of society, and then no economic gap will remain among the people in Islamic society