تحليل مورفومتري زمين لغزش در حوضه آبخيز سد اكباتان و برآورد رسوب آنها

Morphometric Analysis of Landslides of the Ekbatan Dam Watershed and Estimation of their Sediments

چكيده حوضه آبخيز سد اكباتان با وسعتي معادل 22155 هكتار در بخش شمالي الوند و در فاصله 10 كيلومتري جنوب شرقي شهر همدان واقع شده است. در اين حوضه لغزش ها نقش مورفوژنيك بسيار مشخصي داشته و موجب برهنه سازي دامنه ها شده اند. بر اساس بررسي هاي ميداني و عكس-هاي هوايي 7 مورد لغزش به عنوان نمونه ثبت و انتخاب شده كه از پراكنش خاصي در سطح حوضه از لحاظ زمين شناسي خاك شناسي و هيدرولوژي برخوردارند. بيشتر لغزش ها از نوع سطحي و كم عمق مي‌باشد. تجمع نهشته‌هاي سطحي بيشتر از نوع رس و ماسه در برخي از مـناطق بويژه چاله‌هاي انباشتي شـده كه محل مناسبي جهت بروز لغزش ها فراهم نموده است. قسمت اعظم مواد لغزش يافته از مكان اوليه خود جابجا شده اند. مقدار زياد نسبت D/L بيانگر گسترش جانبي و تغيير شكل عرضي مواد و برآورد نسبت هاي L/W و W/D و L/D نشان دهنده تاثير مستقيم و فراوان شيب در بروز لغزش هاست. تغيير در ابعاد طولي و عرضي لغزش ها شديده بوده و اين موضوع در خصوص تغييرات طولي شديدتر است لغزش هاي منطقه سطحي معادل 76/26668 مترمربع از سطح حوضه با حجمي معادل 7/60517 مترمكعب و عمقي معادل 44 سانتي متر را تحت تاثير قرار داده اند به طوري كه در سطح حوضه از طريق لغزش ها مورد فرسايش واقع شده اند و با توجه به موقعيت آنها موجب انباشت رسوب در مخزن سد اكباتان و كاهش عمر مفيد آن مي شوند.

Morphometric Analysis of Landslides of the Ekbatan Dam Watershed and Estimation of their Sediments A. Ildoromi Abstract: The watershed area of Ekbatan dam with an area equal to 22155 ha has located in the northern front of Alvand mountainous in Hamadan province and in a distance of 10 km from Hamadan. In this area landslides have a very specific morphological role and have caused the bareness of the skirts. According to the field examinations and air photography seven cases of land slides have been registered which had specific dispersion in the region. Examinations show that most of the landslides are shallow and over the surface. Collection of surface sediments mostly of sands and gravels in some regions specially depositing pits which are suitable places for the creation of slides. Increase in the stress and increase in the cut stability under different factors cause increasing cuts and land slides in the said pits. Quantity analysis of the slides through morpho metric indicators such as depth indicator, expansion, narrowness, displacement etc. are the representatives of surface slides. Almost all of the landslides in the region are in equilibrium which show the main part of the stable materials from the first site. The increased amount of D/L ratio represents the side expansion and the width change shape of the materials and the estimation of L/D, W/D, and L/W show the direct effect of the slope in creation of landslides. Results showed that changes in the length of slides have been severe and it is more severe in case of length change which with characteristic represents a surface equal to 26668.76 2m and a volume equal to 60517.7 3m, which shows a surface equal or more that 44 cm. In the level of the region they are erupted through the landslides. Therefore slides have an important role in displacement of the materials in the skirts and creating stability and also by creating sediment and leaving it to the rivers of dam region causes the transition and gathering of sediments in the dam and reduction of the Ekbatan dams life. Keywords: Landslide, Morphometry, Morphogenic, Morphometric Index, Ekbatan Dam.