مديريت كمي آبخوان بر اساس شبكه ي تصميم بيزي

Quantitative Management of Groundwater Using Bayesian Decision Network

بهره برداري بي رويه از آبخوان ها در بسياري از كشورها در سال هاي اخير موجب افت و كاهش كيفيت آبخوان ها شده است. از اين رو، استفاده از علوم و تكنولوژي جديد در مديريت اين منابع آبي ارزشمند اهميت ويژه اي دارد. هدف از انجام اين پژوهش، مديريت كمي بهره برداري از منابع آب زيرزميني با شبكه ي تصميم بيزي است. دشت كردكوي در استان گلستان به عنوان منطقه مطالعاتي انتخاب شد. اين منطقه براساس مقادير ضريب قابليت انتقال و نيز ضريب هدايت الكتريكي در نقاط مختلف دشت به سه ناحيه تقسيم بندي شد. سپس پارامترهاي شبكه بيزي در هر يك از اين سه ناحيه به دست آمد. سناريوهاي مديريتي در قالب سه گروه اصلي و براساس دو متغير تصميم "الگوي كشت" و "نياز آبي شرب" در هر يك از ناحيه ها طراحي و اجرا شد. نتايج اجراي سناريوهاي مديريتي، ويژگي هاي متغيرهاي مختلف را در هر ناحيه به خوبي مشخص كرد. امكان ايجاد خسارات جبران ناپذير بر سفره آب زيرزميني اين منطقه براساس نتايج حاصل و با توجه به خصوصيات آبخوان در نقاط مختلف دشت، در صورت اعمال بهره برداري هاي مديريت نشده و غيراصولي، وجود دارد. نتايج نشان داد كه استفاده از شبكه هاي تصميم گيري بيزي در مديريت بهره برداري از منابع آب زيرزميني مي تواند كمك شاياني به مديران و برنامه ريزان به منظور برنامه ريزي و مديريت صحيح منابع آب بنمايد.

In recent years, quantity and quality of groundwater in most country is reduced due to over-withdrawal of water. It is important to use new tools and technology to manage these water resources. The purpose of this study was to manage the groundwater resource using a Bayesian Decision Network (BDN). The Kordkooy region in North of Iran (Golestan province) has been selected as the study area. The region has been divided to three parts based on transmisivity (T) and electrical conductivity (EC) values. The BDN parameters - marginal probabilities and Conditional Probability Tables (CPTs)- have been identified for each of the three zones. Three groups of management scenarios have been developed based on the two decision variables including "Crop pattern" and "Domestic water demand" across the three zones of the study area. Arising from implementing each scenario have been predicted using the functional BDN for each of the zones.The results showed that unmanaged operation causing irreparable damage to the groundwater of study area. In conclusion, we can propose that the use of BDNs in groundwater management studies is a practical and effective approach for assessing and managing these valuable water resources in a probabilistic context representing the uncertainties.