مصرف لبنيات و خطر سكته مغزي: يك مطالعه‌ي مورد- شاهدي

Dairy Consumption and Risk of Stroke: a Case-control Study

مقدمه: ارتباط دريافت محصولات لبني با خطر سكته مغزي هنوز به روشني مشخص نيست. مطالعات قبلي به بررسي ارتباط مصرف لبنيات و سكته مغزي در جوامع غربي و كشورهاي توسعه يافته پرداخته اند و هيچ اطلاعاتي در اين زمينه در منطقه خاور ميانه وجود ندارد. هدف: اين مطالعه مورد- شاهدي به منظور ارزيابي ارتباط ميان دريافت محصولات لبني و خطر ابتلا به سكته مغزي در جمعيت بزرگسال ايراني انجام شد. مواد وروش ها: در اين مطالعه 195 بيمار دچار سكته مغزي (كه توسط يافته هاي باليني و اسكن توموگرافي كامپيوتري تشخيص داده شده بودند) در بخش اعصاب بيمارستان الزهرا دانشگاه علوم پزشكي اصفهان مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه كنترل كه از نظر سن و جنس همسان سازي شده بودند با روش نمونه گيري آسان غير تصادفي از ديگر بخش هاي بيمارستان انتخاب شدند. پرسشنامه بسامد خوراك اعتبارسنجي شده براي ارزيابي دريافت هاي غذايي معمول شركت كنندگان مورد استفاده قرار گرفت. اطلاعات مربوط به الگوي فعاليت فيزيكي، سيگار كشيدن، وضعيت اقتصادي اجتماعي و متغيرهاي مردم شناختي با استفاده از پرسشنامه جمع آوري شد. نتايج: بيماران مبتلا به سكته مغزي مسن تر بوده، وزن و شاخص توده بدني كمتري داشتند، احتمال مذكر بودن آنها بيشتر و احتمال چاقي در آنها كمتر بود. بعد از تعديل سن، جنس و انرژي دريافتي، كساني كه بالاترين دريافت لبنيات كم چرب را داشتند 42 درصد شانس كمتري براي ابتلا به سكته مغزي داشتند (99/0- 34/0CI: 95% ; 58/0:OR) در حالي كه افرادي كه بالاترين دريافت لبنيات پرچرب را داشتند 128 درصد شانس بيشتري براي ابتلا به سكته مغزي داشتند (00/4-29/1 CI95%; 28/2 : OR). پس از تعديل بيشتر براي فعاليت فيزيكي و سيگار كشيدن، ارتباط ميان دريافت لبنيات كم چرب با سكته مغزي به صورت حاشيه اي معني دار بود(07/0=P) ؛ ولي ارتباط ميان مصرف لبنيات پرچرب و خطر سكته مغزي تنها مختصري ضعيف تر شد (88/3-24/1: 19/2). ارتباط ميان مصرف لبنيات پر چرب و سكته مغزي حتي بعد از تعديل بيشتر براي متغيرهاي غذايي همچنان معني دار باقي ماند (براي سهك بالايي در مقايسه با سهك پاييني )02 /4- 02/1CI: 95% ;02/2:OR)(. نتيجه گيري: يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهد كه رابطه مثبت معني داري ميان مصرف لبنيات پر چرب و خطر سكته مغزي وجود دارد. مطالعات آينده نگر بيشتري براي تاييد اين يافته ها مورد نياز است.

Introduction: It remains controversial if dairy product intake is associated with risk of stroke. Previous studies on this issue came from Western populations and developed countries, and no information is available from the understudied region in the Middle East. Objective: This case-control study was conducted to assess the relationship between dairy consumption and risk of stroke in an Iranian adult population. Materials and Methods: In this study, 195 stroke patients (recognized based on clinical findings and computed tomography scan) hospitalized in neurology ward of Alzahra University Hospital were enrolled. Sex- and age-matched controls (n=195) were selected with convenience non-random sampling procedure from other wards of the hospital. A validated food frequency questionnaire was used to assess participantsʹ usual dietary intakes. Data on usual physical activity patterns, smoking and socioeconomic status and demographic features were collected using of questionnaires. Results: Patients with stroke were older, had lower weight and BMI and were more likely to be male and physically active and less likely to be obese. After adjustment for age, sex and total energy intake, individual with the highest consumption of low-fat dairy had 42% lower chance of having stroke (OR: 0.58; 95% CI:0.34-0.99 ) while those with the highest intake of high-fat dairy had 128% greater chance of it (OR: 2.28; 95% CI:1.29-4.00). Further adjustment for physical activity and smoking made the association of low-fat dairy intake with stroke marginally significant (P=0.07) but just slightly attenuated the association of high-fat dairy consumption and risk of stroke (2.19; 1.24-3.88). The association between high-fat dairy consumption and stroke even persisted after additional adjustments for dietary variables (OR for top vs. bottom tertile: 2.02; 95% CI: 1.02-4.02). Conclusion: We found evidence indicating a significant positive association between high-fat dairy consumption and risk of stroke. Further prospective studies are required to confirm this finding.