مناسك تدفين و آيين‎هاي گورستاني در آثار داستاني صادق هدايت

Cemetric and Burial Rituals in Sādegh Hedāyat’s Fictions

كانون توجه اين مقاله، تركيب ويژه‎اي از مرگ‎انديشي و فرهنگ‎شناسي در آثار داستاني صادق هدايت ا‎ست. بازپردازي شيوه‎هاي مختلف تدفين و سازه‎هاي گورستاني، به ياري دانش باستان شناسي و مردم شناسي و برحسب فرهنگ، تمدن، سنن، آيين‎ها و مناسك مختلف، نشان‌دهنده درنگ شايسته او در اين‎گونه باورهاست. هدايت در داستان پدران آدم، روايتگر مرگ يك انسان ـ ميمون و در داستان‎هاي تاريك‎خانه، بوف‌كور، تخت ابونصر، آفرينگان و آخرين لبخند، به‌ترتيب، روايتگرِ مرگ انسان عهد سنگ، عهود فلزات و آهن و دوران‎هاي پس از آن، ازجمله زمانه پادشاهان كياني و نيز دوران معاصر است. اين روند حتي تا دوران ناديده بشر هزاران سال بعد نيز ادامه مي‎يابد. بر پايه اين پژوهش شايد بتوان از نظمي تسلسل‌يافته در داستان‎هاي صادق‎ هدايت سخن گفت كه رويكردي تاريخ‎مدار را دنبال مي‎كند.

This article focuses on mortalism and culturalogy in S?degh Hed?yat’s fictions. The very depicting of the different ways of burial and the cemetric rites in his works - which are accomplished by benefiting from the knowledge of archeology, anthropology, and the different beliefs and cults - indicate that Hed?yat has hesitated on these beliefs. In Adam’s Ancestors, Hed?yat narrates the death of a human-monkey, and in Darkroom, Abunasr’s Throne, Afarinegan, and The Last Smile, he gives a narration of man’s death, respectively in Stone age, Iron age, and the later ages such as those of Ki?ni Kings and contemporary period. This trend goes on even up to thousand years after our time which might imply a chronological order in Hed?yat’s fictions.