بخش مدارك پزشكي بيمارستان‌ها و تصميم‌گيري چند معياره

Medical Records Departments and Multi-Criteria Decision-Making

مقدمه: بخش مدارك پزشكي نقش مهمي در ارزيابي، برنامه‌ريزي و اولويت‌بندي كمي و كيفي خدمات مراقبت بهداشتي درماني بيمارستان‌ها دارد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزيابي عملكرد بخش مدارك پزشكي در بيمارستان‌هاي منتخب شهر اصفهان (بيمارستان‌هاي الزهرا، كاشاني و خورشيد) با روش تصميم‌گيري چند معياره نمودند. روش بررسي: اين پژوهش كاربردي و از دسته مطالعات تحليلي- مقطعي بود. جامعه‌ي پژوهش شامل بخش‌هاي مدارك پزشكي بيمارستان‌هاي الزهرا، آيت ا... كاشاني و خورشيد بود كه در سال 1387 انجام شد. منبع اطلاعات 15 نفر از متخصصين مدارك پزشكي (افراد صاحب نظر در رشته‌ي مدارك پزشكي در سطح بيمارستان‌ها، دانشگاه و ارزشيابي بيمارستان‌ها از معاونت درمان) انجام گرديد. داده‌ها در جلساتي با حضور اين افراد صاحب نظر با روش نظر سنجي، تكنيك بارش افكار و طوفان مغزي جمع‌آوري شد. نتايج حاصل از جلسات فوق، در فرم‌هاي ماتريسي (ابزارهاي جمع‌آوري داده) وارد گرديد. اساس كار رتبه‌بندي بخش مدارك پزشكي بيمارستان‌هاي منتخب، با استفاده از روش تصميم گيري چند معياره بود. در اين روش، ابتدا معيارهاي مربوط به ارزيابي اين بخش شناسايي و سپس معيارها با كمك بارش افكار از ديدگاه افراد فوق ارزش‌دهي و وزن‌دهي شد. نمودار سلسله مراتبي فرايندهاي موثر بر عملكرد واحدهاي تابعه‌ي بخش مدارك پزشكي نيز با اجماع نظرات جامعه‌ي پژوهش ترسيم گرديد و سپس با روش مقايسات زوجي، تمام رده‌ها و زير رده‌هاي هر چهار واحد تابعه‌ي بخش مدارك پزشكي، با توجه به درجه‌ي اهميت هر كدام نسبت به مقايسه‌ي زوجي و امتيازدهي از 1 تا 9 وزن‌دهي تهيه شد. سپس ميانگين هندسي ماتريس‌هاي مقايسات زوجي محاسبه و در نرم‌افزار Expert choice وارد و وزن نسبي و درجه‌ي اهميت هر كدام از فاكتورهاي موثر بر عملكرد بخش مدارك پزشكي به دست آمد. يافته‌ها: از جنبه‌ي مديريت اطلاعات، واحد بايگاني با وزن نسبي 426/0 داراي بيشترين درجه‌ي اهميت نسبت به ساير واحدها بود، در حالي كه از جنبه‌ي مشتري، واحد پذيرش با وزن نسبي 086/0 بيشترين درجه‌ي اهميت نسبت به ساير واحدها را به خود اختصاص داده بود. در ضمن وزن نسبي بخش مدارك پزشكي بيمارستان‌ها به ترتيب امتياز عبارتند از الزهرا با 394/0 در رتبه‌ي اول، كاشاني با 342/0 در رتبه‌ي دوم و خورشيد با 264/0 در رتبه‌ي سوم قرار گرفتند. نتيجه‌گيري: با توجه به اهميت و رتبه‌هاي كسب شده در واحدهاي مختلف، ضروري است كه اولويت‌بندي و تخصيص منابع بر اساس نتايج كارشناسي شده حاصل از تحليل فرايند سلسله مراتبي صورت گيرد. واژه‌‌هاي كليدي: ارزشيابي عملكرد؛ بخش مدارك پزشكي بيمارستان؛ ارزشيابي

Introduction: Medical Records Department (MRD) is important for evaluating, planning and prioritizing health care services. The major aim of this study was to evaluate the performance of the MRDs of hospitals using multi-criteria decision-making approach in the selected hospitals of Isfahan city, Iran. Methods: This was an analytical and cross-sectional study that was conducted in spring 2008 in Isfahan, Iran. The study population consisted of the MRD of Al-Zahra, Kashani and Khorshid hospitals in Isfahan. Data were collected through brainstorming technique. Expert Choice software was used to analyze the data. Results: The results showed that relative weight of archiving unit had the higher degree of importance than others in terms of information management. However, in terms of customer aspect, relative weight of admission unit had the higher degree of importance than others. Relative weight of medical records departments in Al-Zahra, Kashani and Khorshid hospitals in Isfahan were 0.394, 0.342 and 0.264, respectively. Conclusion: It is necessary for managers to allocate and prioritize resources according to Multiple Criteria Decision Making (MCDM) ranking at every units of the MRD. Keywords: Performance Evaluation; Medical Records Department, Hospital; Evaluation